Zo voorkom je huidkanker (bij je kind), volgens dermatoloog Carlijn Voorbij-Vierstra.
Auteur: CHIARA IZELAAR - kekmama.nl
In onze cultuur streven velen naar die perfecte zongebruinde look. Maar wist je dat een gebruinde huid een teken is van schade door de zon? Dermatoloog Carlijn Voorbij-Vierstra legt uit dat het eigenlijk een soort litteken is, gevormd door je huid om zichzelf te verdedigen tegen de schadelijke UV-stralen.
De grootste boosdoener:
Huidkanker is een serieuze dreiging, en de grootste boosdoener? Te veel zon. Hoe lichter je huid, hoe sneller je zonschade oploopt. Die UV-stralen kunnen je huid beschadigen, flink verbranden geeft veel schade aan het DNA in huidcellen, maar ook regelmatig onbeschermd in de zon zonder flink te verbranden is schadelijk.
Smeren, smeren, smeren:
Hoe vaak moet je die zonnebrandcrème smeren en welke factor moet je hebben? Carlijn legt uit dat de SPF, oftewel Sun Protection Factor, op de fles vertelt je hoe goed je beschermd bent tegen UV-B stralen. In Europa gekochte zonnebrandcrème beschermt daarnaast ook tegen UV-A straling, wat heel belangrijk is. SPF 30 of SPF 50 zijn beide prima, volgens Carlijn zit er niet veel verschil tussen.
Haar advies? Je moet die crème vaak en lekker dik aanbrengen. Doe het 20-30 minuten voordat je naar buiten gaat en smeer om de 2 uur opnieuw, vooral na het zwemmen of een potje voetbal. En wist je dat je ongeveer een golfballetje aan crème nodig hebt voor een goeie dekking? Yep, da’s best veel, maar het is de moeite waard. In werkelijkheid smeren mensen vaak minder en dunner, waardoor de beschermingsfactor flink afneemt.
Of je nu sport, wandelt, fietst, werkt of in de tuin bezig bent, de zon is even sterk als wanneer je op een tropisch strand zou liggen te bakken. Dus vergeet niet: het smeren van zonnebrandcrème is niet alleen cruciaal tijdens vakanties, maar bij alle buitenactiviteiten.
Handige smeertips:
Carlijn deelt een aantal handige smeertips:
- Zorg ervoor dat je genoeg crème aanbrengt. Je kunt zelfs twee keer achter elkaar smeren om er zeker van te zijn dat je geen plekje overslaat.
- Smeer zonder kleding aan, zodat je geen randjes vergeet.
- Kies een crème die je prettig vindt smeren, zodat je het ook echt regelmatig gebruikt.
- Vergeet niet je oren en handruggen in te smeren. Als je hulp nodig hebt, vraag dan gerust om hulp bij het insmeren van bijvoorbeeld je rug.
- Na het insmeren wassen veel mensen hun handen, wat begrijpelijk is. Maar hier is een trucje: breng na het wassen en drogen nog wat zonnebrandcrème aan op de rug van je handen en wrijf ze tegen elkaar om het gelijkmatig te verdelen. Zo blijven je handen beschermd zonder dat alles vettig wordt.
- Vervang elk jaar je zonnebrandcrème, want de houdbaarheid is beperkt en de beschermingsfactor neemt af.
- Zonnebrand is niet gevaarlijk en kan gewoon gesmeerd worden.
Hoe zit het met huidtypes?
Hoe donkerder het huidtype, hoe beter de natuurlijke bescherming tegen de zon.
Er zijn 6 huidtypes:
- Licht, verbrandt snel, wordt nauwelijks bruin.
- Verbrandt snel, kleurt langzaam.
- Verbrandt minder snel, wordt gemakkelijk bruin.
- Mediterrane type, zelden verbrandt, wordt snel bruin.
- Aziatische type, verbrandt zelden.
- Verbrandt bijna nooit, heeft een donkere tint.
Voor huidtype 1 tot 4 is zonbescherming cruciaal, terwijl huidtype 5 een lagere SPF kan gebruiken. Mensen met huidtype 6 hebben natuurlijke bescherming, maar moeten zich bij intense zonnestralen alsnog beschermen. Een zongebruinde huid is door het opgebouwde bruine kleurtje niet voldoende beschermd tegen de zon, dus ook als je al bruin geworden bent moet je je insmeren met zonnebrandcrème.
En bij kinderen?
Kinderhuidjes zijn teer en dus gevoeliger voor de zon dan die van ons volwassenen. Hoewel huidkanker bij kinderen gelukkig zeldzaam is, kunnen kinderen wel een melanoom krijgen. Elk jaar krijgen zo’n 20 kinderen in Nederland de diagnose melanoom. Zonverbrandingen op jonge leeftijd vergroot het risico op huidkanker op latere leeftijd, met name op het melanoom. Kinderen zijn nog niet in staat om zichzelf adequaat tegen de zon te beschermen. Daarom is het van groot belang dat ouders en verzorgers de taak op zich nemen om hun kroost goed te beschermen tegen UV-stralen.
Vooral baby’s en kinderen tot 2 jaar moeten volledig uit de directe zon worden gehouden, omdat hun huid gevoeliger is en sneller verbrandt. Ook is het essentieel om kinderen te beschermen met SPF 50, naast UV-werende kleding, hoedjes en parasols. Niet alle kleding biedt voldoende bescherming tegen zonlicht, dus is het raadzaam om bijvoorbeeld UV-werende kleding of wetsuits te gebruiken tijdens activiteiten zoals snorkelen. In Nederland wordt het belang van deze bescherming steeds meer erkend, hoewel Australië hierin al verder gevorderd is.
Extra tips:
Carlijn, dermatoloog bij Bergman Clinics, sluit af met vijf onmisbare tips:
- Maak een zon-pauze tussen 11:00 en 15:00 uur, wanneer de zon op zijn felst schijnt.
- Zeg nee tegen de zonnebank – ook niet stiekem af en toe!
- Kies je kleding slim: dunne linnen outfits bieden niet genoeg bescherming. Als de zon er doorheen schijnt, doet de UV-straling dat ook!
- Vertrouw niet alleen op een parasol voor bescherming. Zelfs in de schaduw kun je verbranden, dus blijf smeren.
- Let op: zonlicht kan weerkaatsen! Op sneeuw of water wordt de zonkracht nog sterker, dus wees extra voorzichtig.