Zo verbeteren we de behandeling van endeldarmkanker: van bestraling tot verbeterde chirurgie.

26-02-2025 09:31

 

 

 

 

Darmkanker behandelen vraagt om maatwerk. Van operaties tot innovatieve therapieën: de behandelmogelijkheden verbeteren continu. Waarmee onderscheidt het expertisecentrum van het Catharina Ziekenhuis zich?

 

De behandeling van darmkanker hangt sterk af van het stadium waarin de ziekte wordt ontdekt. Bij een vroeg stadium is een operatie vaak voldoende. “Met een operatie verwijderen we de tumor, samen met omliggende lymfeklieren om zeker te zijn dat de kanker volledig weg is”, zegt oncologisch chirurg Johanne Bloemen. “In gevorderde stadia van endeldarmkanker kan aanvullende behandeling nodig zijn, zoals chemotherapie, bestraling of een combinatie daarvan.” Daarvoor kent het ziekenhuis diverse mogelijkheden.

 

 

Bestralen van binnenuit:

Het Catharina Ziekenhuis is een van de twee Nederlandse ziekenhuizen waar een zogenoemd Papillon-apparaat wordt gebruikt. Daarmee wordt contact brachytherapie geven. Eenvoudig gezegd is het een röntgenapparaat voor inwendige bestralingen bij endeldarmkanker, vernoemd naar de Fransman die de techniek populair maakte. “Met dit apparaat kun je van binnenuit plaatselijk de tumor bestralen. Omdat je maar een beperkt gebied bestraalt en omdat de dosis niet diep in de darmwand doordringt, kun je een hoge dosis geven zonder de omliggende organen te beschadigen”, legt radiotherapeut An-Sofie Verrijssen uit.

 

Je kunt een hoge dosis geven zonder de omliggende organen te beschadigen

 
 
 
 
“De behandeling geven we in combinatie met uitwendige bestralingen bij patiënten met endeldarmkanker die geen grote operaties meer aankunnen of willen ondergaan. Ook voor patiënten die per se geen stoma willen of hier niet mee om kunnen gaan, biedt de toevoeging van deze techniek een mogelijk alternatief voor een operatie.”
 

Zowel patiënten in een vroeg als in een meer gevorderd stadium van endeldarmkanker kunnen baat hebben bij deze behandeling. “Voorwaarde is dan wel dat de tumor goed gereageerd heeft op de uitwendige bestraling”, zegt Verrijssen. Samen met de chirurgen en de MDL-artsen wordt bepaald welke patiënten in aanmerking komen voor deze behandeling. De radiotherapeut voert de behandeling uit, waarbij de chirurg vaak ook aanwezig is. “Dit is echt teamwork.”

 

Bij patiënten die behandeld worden met de Papillon, wordt een stalen buisje via de anus tegen het restant van de tumor geplaatst. Die mag maximaal drie centimeter in doorsnee zijn. “Met dit apparaat hopen we meer patiënten met endeldarmkanker te genezen zonder een operatie.”

 

 

De Tekst gaat verder onder de Foto: 

 
 
.
An-Sofie Verrijssen en Chiron Morsink
 
 
 
 
 
 

3D-navigeren bij een operatie:

Bij lokaal gevorderde en terugkerende endeldarmkanker is er vaak sprake van tumoren die zijn doorgegroeid in omliggende weefsels waardoor een uitgebreide operatie nodig is. In het Catharina Ziekenhuis worden deze operaties sinds kort uitgevoerd met een nieuwe intra-operatieve navigatietechniek die ontwikkeld is in het Antoni van Leeuwenhoek ziekenhuis.

 

De locatie van de tumor kan veel nauwkeuriger worden bepaald tijdens de operatie door middel van het gebruik van een chirurgische pen die gekoppeld is aan driedimensionale beelden van de patiënt. Daardoor kan de tumor veel preciezer worden verwijderd en hebben patiënten mogelijk minder last van bijwerkingen zoals incontinentie, impotentie en pijn.
 

Er is een technisch geneeskundige in huis gehaald speciaal voor het uitvoeren en verbeteren van deze behandelingen met navigatie. Deze medisch-technisch specialist kan omgaan met nieuwe innovaties in het ziekenhuis en vormt een aanvulling op het multi-disciplinaire behandelteam in ons vooruitstrevende expertisecentrum.

 

De resultaten daarvan zijn zo positief dat we onderzoeken naar welke gebieden we kunnen uitbreiden

 
 
 
 
“Op het gebied van endeldarmkanker werken we nu bijna een jaar met de interactieve en beeldgestuurde navigatie waarbij we onder meer gebruik maken van een driedimensionale kopie van het bekken van de patiënt”, zegt Chiron Morsink, technisch geneeskundige. “De resultaten daarvan zijn zo positief dat we onderzoeken naar welke gebieden we kunnen uitbreiden.”
 

“We moeten continu blijven innoveren met dit soort vernieuwingen als we de zorg nog beter willen maken. Medisch specialisten, technici en onderzoekers werken in het Catharina erg goed samen zodat we voorop kunnen blijven lopen. Dat zie je wel met het introduceren van het zogenoemde intra-operatief navigeren. Dat we met deze techniek patiënten kunnen helpen, is echt een teamprestatie.”

 

 

Immunotherapie:

Een andere veelbelovende ontwikkeling is immunotherapie. Deze behandeling activeert het eigen immuunsysteem om kankercellen aan te vallen. Bloemen daarover: “Bij bepaalde genetische typen darmkanker, zoals MSI-H, blijkt immunotherapie bijzonder effectief. Een klein deel van de darmtumoren is MSI-H en profiteert van deze therapie. Dit is een behandeling die voornamelijk in onderzoeksverband wordt gegeven, om zo ook de lange termijn resultaten daarvan bij te kunnen houden.”
 

Deze innovaties en nieuwe behandelingen heeft de overlevingskansen bij darmkanker verbeterd. Bloemen: “We zien steeds meer patiënten die na een behandeling hun leven weer kunnen oppakken. Dat geeft hoop.”

 

Wil je meer weten over de nieuwste behandelmethoden en hoe artsen kiezen wat het beste is voor elke patiënt? Bekijk hieronder de live Q&A op Omroep Brabant van 13 november terug.
 

Ons ziekenhuis is Expertisecentrum endeldarmkanker, dat wil zeggen dat wij specialisten hebben op het gebied van behandeling, diagnose en het onderzoeken van endeldarmkanker. Het Catharina Ziekenhuis is wereldwijd toonaangevend in het behandelen van uitzaaiingen van endeldarmkanker, van complexe endeldarmtumoren en van endeldarmtumoren die terug zijn gekomen.

 

 

Lees meer over deze aandoening in dit verhaal (over feiten en cijfers), dit verhaal (over opsporing en behandeling), dit verhaal  (hoe pak je je leven weer op?) en op de aandoeningenpagina Darmkanker.

 
 
 

Voor de Video van dit Artikel klik hier