Zijn açaíbessen werkzaam tegen kanker?
Nee, er zijn geen studies die bij mensen een gunstig effect van deze bessen hebben kunnen aantonen.
Açaíbessen rijk aan antioxidanten:
Waar komt de populariteit van açaíbessen vandaan? Er zijn studies gedaan met cellen in reageerbuisjes waarin açaíbessen, maar ook frambozen, blauwe bessen en nog andere soorten bessen, een anti-kanker effect leken te hebben. Dit komt waarschijnlijk door de antioxidatieve werking van de açaíbes.
Açaíbessen zijn donkerpaarse besjes afkomstig uit Zuid-Amerika. De laatste jaren zijn ze zeer populair, zowel als sap als gedroogd (in poedervorm of als tablet).
Onderzoek in mensen en in dieren laat zien dat antioxidanten uit bessen in de slokdarm en zelfs in delen van de darm werkzaam kunnen zijn. In theorie zou dit de darm kunnen beschermen tegen schadelijke stoffen. Dit verband is echter nog niet bewezen bij mensen.
Een overzichtsstudie heeft negen studies beoordeeld, met in totaal 747 muizen en ratten, die schade aan hun DNA hadden of al kanker hadden. Deze knaagdieren kregen een voeding met 2,5-5% açaíbessen, in de vorm van vruchtvlees, sap, olie, en pitten; verwerkt in de voeding of via een voedingssonde. Bij deze studies werd specifiek gekeken naar de schadelijkheid van deze delen van de açaíbes op het DNA. Er werd geen DNA-schade gezien, en er was mogelijk zelfs een beschermende werking tegen de schade veroorzaakt door chemotherapie. Bij de dieren met kanker werd een gunstig effect van delen van de açaíbes gezien: het aantal en de grootte van de tumoren nam af, en tumoren groeiden minder snel. Kanttekeningen bij deze studies zijn dat de knaagdieren forse hoeveelheden açaíbessen moesten eten. Daarnaast is het juist de bedoeling van chemotherapie dat het de kankercellen beschadigd. Dit effect moet niet teniet worden gedaan door het eten van açaíbessen.
Er worden hoge doseringen açaíbessen gebruikt die bij mensen niet haalbaar of gewenst zijn. Daarnaast zijn resultaten uit reageerbuis- en dierproefonderzoek niet direct te vertalen naar mensen en zullen bevindingen hiervan altijd eerst bevestigd worden in onderzoek bij mensen. Op dit moment ontbreken studies bij mensen. Hierdoor kan geen uitspraak worden gedaan over de werkzaamheid van açaíbessen bij mensen. Dit geldt overigens ook voor de andere soorten bessen.
Onterecht in de publiciteit:
Waarom is er dan toch zoveel aandacht voor açaíbessen? Fabrikanten gebruiken het magere bewijs uit het reageerbuisonderzoek en het onderzoek bij proefdieren. Zij vinden dit voldoende om de açaíbessen te promoten. Ze verkopen echter vooral een duur middel zonder een bewezen effect in mensen.