Wel of niet meedoen?

Heeft u klachten die met uw darmen te maken kunnen hebben?

U kunt beter niet meedoen als u op dit moment gezondheidsklachten heeft die met uw darmen te maken kunnen hebben. Voorbeelden zijn:

• u heeft aanhoudende last van verstopping of diarree, zonder dat u weet waar dat door komt
• u heeft bloed in de ontlasting zonder dat u weet waar dat door komt.


Ga altijd naar uw huisarts als u deze klachten heeft. Wacht niet op een uitnodiging voor het bevolkingsonderzoek.

Bent u onder behandeling?

U hoeft niet mee te doen aan het bevolkingsonderzoek darmkanker als u al onder behandeling bent vanwege darmkanker. Twijfelt u of u aan het bevolkingsonderzoek kunt meedoen? Neem dan contact op met uw huisarts.

Voor- en nadelen van het bevolkingsonderzoek

Hieronder noemen we enkele voor- en nadelen van het bevolkingsonderzoek darmkanker. U kunt deze informatie gebruiken bij uw keuze om wel of niet mee te doen aan het bevolkingsonderzoek. Doet u niet mee aan het bevolkingsonderzoek? Vul dan het antwoordformulier in dat u bij de uitnodiging in de paarse envelop heeft ontvangen.

• Door het bevolkingsonderzoek kunnen poliepen vroegtijdig worden ontdekt en behandeld. Hiermee kan in bepaalde gevallen darmkanker worden voorkomen. Ongeveer 5% van alle poliepen groeit uit tot darmkanker. De kans dat gevorderde poliepen uitgroeien tot darmkanker is groter. Het is niet bekend hoe groot deze kans precies is.
• Het bevolkingsonderzoek maakt het mogelijk om darmkanker in een vroeg stadium te ontdekken. Hierdoor is de behandeling vaak minder zwaar Ook hebben mensen meer keuze in behandelingen. Door vroege opsporing is de kans op genezing groter.
• Door het bevolkingsonderzoek zullen minder mensen aan darmkanker overlijden. Het bevolkingsonderzoek kan op termijn jaarlijks 2.400 sterfgevallen aan darmkanker helpen voorkomen.
• Het is een zelfafnametest. U kunt de ontlastingstest thuis zelf doen. U hoeft geen afspraak te maken met een zorgverlener.
• Meedoen aan het bevolkingsonderzoek (ontlastingstest) is gratis. Het bevolkingsonderzoek heeft directe aansluiting op de zorg. Als vervolgonderzoek nodig is, kunt u hiervoor snel terecht.

• U kunt onterecht worden gerustgesteld. Darmkanker, of een voorstadium ervan, wordt niet altijd gevonden via het bevolkingsonderzoek. Daarnaast is het bevolkingsonderzoek een momentopname, het geeft geen garantie dat er geen darmkanker kan ontstaan.
• De voorbereiding en het ondergaan van de coloscopie kunnen als vervelend worden ervaren.
• Als er bij het vervolgonderzoek poliepen worden gevonden, worden deze meteen verwijderd. Niet alle poliepen leiden tot darmkanker. Het kan dus zijn dat het niet nodig was de poliepen weg te halen.
• De ontlastingstest biedt geen 100% zekerheid. Bij de eerste keer meedoen aan het bevolkingsonderzoek wordt naar verwachting 65% van de darmkankers ontdekt. Na twee tot drie ronden neemt dit naar schatting toe tot 80 à 90%. Er is dus een kans dat u een gunstige uitslag krijgt terwijl er darmkanker aanwezig is. Omdat deze kans bij herhaling kleiner wordt, is het belangrijk om niet een eenmalige test te doen, maar om regelmatig deel te nemen aan het bevolkingsonderzoek (bron: rapport Gezondheidsraad).
• Als bij het vervolgonderzoek (coloscopie) in het ziekenhuis poliepen of darmkanker worden gevonden, is meestal een ingreep nodig. Hieraan zijn risico's verbonden. Zo kunnen er complicaties optreden. De kans hierop is klein. Bij 2 op de 1.000 coloscopieën ontstaan complicaties.
• Er is een heel kleine kans op overlijden als gevolg van een coloscopie. Hoe groot deze kans is, is nog niet bekend voor coloscopieën als gevolg van een bevolkingsonderzoek met een ontlastingstest. Deze kans zal waarschijnlijk liggen tussen 1 op de 400.000 en 1 op de 10.000. Dit hangt onder andere af van de aanwezigheid en ernst van de afwijkingen en de gezondheidstoestand van de patiënt.
• De uitslag van het bevolkingsonderzoek kan u ongerust maken. Mensen bij wie bloed in de ontlasting wordt gevonden, zitten tijdelijk in onzekerheid.
• Afhankelijk van het eigen risico van uw zorgverzekering moet u misschien zelf een deel van het vervolgonderzoek (intake en coloscopie) betalen.

Bron:   RIVM.