Waar wil ik sterven.

U heeft waarschijnlijk al eerder nagedacht over de plek waar u zou willen sterven. Misschien heeft u daar ook al over gesproken. Bijvoorbeeld met uw partner of een goede vriend(in).

U zult uw keuze mede bepalen door:

• uw persoonlijke omstandigheden
• de omstandigheden van de mensen uit uw omgeving
• de medische zorg die u nodig heeft

Maar vertel in elk geval wat u echt zou willen. Zonder direct bang te zijn dat dit toch niet kan.
Het is verstandig om er in elk geval met uw huisarts over te praten. Hij is goed op de hoogte van uw situatie en kent de plaatselijke mogelijkheden het beste. Hieronder leest u een opsomming van verschillende mogelijkheden.

Thuis:

De meeste mensen willen het liefst thuis sterven, in hun eigen vertrouwde omgeving. Of - als dat niet kan - in het huis van een dierbaar familielid.
Familieleden en vrienden zijn vaak geneigd direct met uw wens in te stemmen en u daar volledig in te steunen. Zij willen het u waarschijnlijk zo veel mogelijk naar de zin maken.

Toch is het verstandig eerst goed te overwegen of uw wens haalbaar is. Er moet bijvoorbeeld genoeg ruimte zijn: meestal is er een speciaal ziekenhuisbed nodig. Verder moet er genoeg professionele zorg te regelen zijn.
Maar het allerbelangrijkste zijn de mensen in uw directe omgeving. Thuis sterven wordt in de praktijk moeilijker als er geen mensen uit uw directe omgeving zijn die bij u thuis kunnen zijn. En kunnen helpen bij de verzorging als dit mogelijk is. De mensen uit uw omgeving moeten het niet alleen willen, maar het ook emotioneel aankunnen. 

De zorg van de partner of directe familieleden, andere huisgenoten, verdere familieleden, buren en/of vrienden heet mantelzorg.

Meestal kunnen de mantelzorgers het niet alleen. De zorg kan met de tijd steeds zwaarder en veeleisender worden. Ook zijn vaak allerlei vaardigheden nodig die niet iedereen beheerst. Bijvoorbeeld de verzorging van wonden. Hiervoor kunt u de thuiszorg inschakelen. Ook kan het nodig zijn huishoudelijke hulp in te roepen.
Iedereen in Nederland heeft in principe recht op thuiszorg en huishoudelijke hulp. Helaas kunt u deze niet altijd en op elk moment dat u dat zou willen krijgen.

Vrijwilligers:

Medisch gezien hoeft u misschien niet dag en nacht een verpleegkundige of verzorgende in de buurt te hebben. Maar misschien vindt u het zelf prettig dat er vaak iemand bij u is. Niet alleen overdag, maar ook 's nachts. Dit kunt u regelen via de Thuiszorg. Gaat dit niet? En kunnen de mensen uit uw omgeving dit ook niet opbrengen? Dan kunt u misschien een vrijwilliger inschakelen. U kunt daarvoor terecht bij vrijwilligersorganisaties als de Vrijwilligers Palliatieve Terminale Zorg Nederland (VPTZ) of de Nederlandse Patiëntenvereniging (NPV). Zij bieden op vrijwillige basis hulp aan patiënten.

Vrijwilligers zijn er niet alleen om u in de gaten te houden. Zij ondersteunen of vervangen vaak de mantelzorgers. Uw partner en andere huisgenoten kunnen daardoor meer (nacht)rust krijgen. Vrijwilligers doen geen medische of verpleegkundige handelingen. Maar ze kunnen u verder overal bij helpen. Bijvoorbeeld bij het wassen en naar het toilet gaan.
Deze hulp kan na een aanvraag snel op gang komen. Meestal binnen 24 uur. De vrijwilligers zijn speciaal getraind in het omgaan met stervenden en hun naasten. Ze hebben vaak veel ervaring.

Ziekenhuis:

Meestal sterft iemand in een ziekenhuis omdat hij er al in lag vanwege een behandeling. Er was dan geen tijd meer om hem over te brengen naar huis of bijvoorbeeld een verpleeghuis. Of omdat iemand direct moest worden opgenomen met een complicatie die thuis niet te behandelen was.
Sommige mensen kiezen er bewust voor om te sterven in het ziekenhuis.

Over sterven in een ziekenhuis wordt heel verschillend gedacht. Sommige mensen vinden het er kil en onpersoonlijk. Maar er zijn ook mensen die het er prettig vinden. Ze hebben een band opgebouwd met de mensen die er werken. En ze voelen zich er na diverse opnamen thuis.
Anderen kiezen voor het ziekenhuis vanwege de veiligheid die ze daar ervaren. Er is deskundige verpleging, en de medisch-specialistische zorg is dichtbij. Dat kan rust geven. Gebeurt er iets, dan is er snel een arts beschikbaar. Mensen die gaan sterven kunnen bijna altijd een eigen kamer krijgen. Meestal kan de naaste familie dag en nacht op bezoek komen. Soms kunnen zij ook blijven logeren.
Enkele ziekenhuizen hebben een speciale afdeling voor terminale patiënten. Zo'n afdeling ziet er wat huiselijker uit. De zorg is er toegespitst op deze patiënten.

Verzorgingshuizen en zorgcentra:

Woont u in een verzorgingshuis of zorgcentrum, dan is de situatie voor een groot deel hetzelfde als beschreven bij 'Thuis'. Thuis is dan uw kamer of appartement in een verzorgingshuis. Uw medische verzorging verloopt in eerste instantie via uw eigen huisarts.
Er zijn ook verzorgingshuizen die een aantal aparte kamers hebben voor stervenden. Vaak worden dit 'palliatieve kamers' genoemd. Met name mensen van buiten het verzorgingshuis kunnen voor zo'n kamer in aanmerking komen. Zij kunnen die kamer met wat eigen spulletjes tot een meer vertrouwde omgeving maken.
U kunt zelf direct contact met het verzorgingshuis opnemen. Uw huisarts of specialist kan voor u een officiële aanvraag indienen. Hij moet een verklaring afgeven over (de vooruitzichten van) uw ziekte.

Verpleeghuizen:

In een verpleeghuis verblijven vooral mensen die altijd zorg nodig hebben. Omdat ze bijvoorbeeld een aandoening als dementie hebben of gehandicapt zijn geraakt door een beroerte. Aan een verpleeghuis zijn eigen artsen, verpleegkundigen en andere zorgverleners verbonden, zoals psychologen en fysiotherapeuten. Zij zijn er voor de bewoners, ook in hun laatste fase.

Een groot aantal verpleeghuizen heeft een aparte afdeling met eenpersoonskamers. Deze zijn speciaal voor stervenden gereserveerd. Bewoners kunnen de kamers inrichten zoals zij dit willen.
Met name mensen van buiten kunnen hier terecht. Dit gebeurt meestal na een aanvraag van hun behandelend arts. De arts moet een verklaring afgeven over (de vooruitzichten van) uw ziekte. Een verblijf hier kan een goed alternatief zijn voor het thuis sterven. U heeft privacy en rust. Meestal zijn ook vrijwilligers bij de zorg betrokken.

Bijna-thuis-huizen en hospices:

Is thuis sterven onmogelijk en u toch graag wilt sterven in een zo huiselijk mogelijke omgeving? Dan komt een bijna-thuis-huis of een hospice het dichtst in de buurt.

Dit zijn kleine instellingen die zich speciaal richten op de verzorging van terminale patiënten. Meestal hebben ze zo'n 3 tot 8 kamers. De bewoners en hun naasten kunnen de woonkamer en de keuken gebruiken. De naasten zijn dag en nacht welkom en kunnen (vaak) ook blijven slapen. In de meeste bijna-thuis-huizen en hospices is zelfs een (klein) huisdier welkom.

Het verschil tussen een bijna-thuis-huis en een hospice is het aanwezige personeel. In de huizen die zich meestal bijna-thuis-huis noemen, nemen vrijwilligers de dagelijkse verzorging voor hun rekening. Zij zorgen voor uw eten, zij helpen u bij de toiletgang en zij komen langs voor een praatje. Uiteraard kunnen ook uw familieleden dit blijven doen. Voor verpleegkundige taken komen verzorgenden en verpleegkundigen van de thuiszorg (dagelijks) op bezoek. Uw eigen huisarts blijft betrokken bij de medische zorg.

Ook zijn er huizen die naast vrijwilligers eigen verpleegkundig en medisch personeel in dienst hebben. Dit zijn meestal hospices. De vrijwilligers doen er hetzelfde als in de bijna-thuis-huizen. De verpleegkundige en medische zorg ligt in handen van het hospice-personeel. De verpleegkundigen en artsen die er werken, zijn gespecialiseerd in de zorg voor stervenden.

U kunt zelf contact opnemen met een bijna-thuis-huis of hospice. Maar meestal komen mensen daar terecht via een zorgverlener. Bijvoorbeeld een arts, verpleegkundige of maatschappelijk werker. Wilt u opgenomen worden in bijna-thuis-huis of hospice? Dan heeft u een verklaring van uw arts nodig waarin staat dat uw ziekte in de terminale fase zit.

De meeste mensen gaan naar een bijna-thuis-huis of hospice om te sterven. Maar u kunt ook voor een opname kiezen om uw partner en/of familie tijdelijk te ontlasten. Of om bijvoorbeeld de (gespecialiseerde) arts van het hospice te vragen uw pijnklachten te behandelen.
Bijna-thuis-huizen, hospices en palliatieve afdelingen van verpleeghuizen zijn gespecialiseerd in de palliatieve terminale zorg. U kunt een keer een bezoek  brengen aan zo'n instelling op een moment dat een opname nog niet echt nodig is. Zo kunt u bepalen of een verblijf hier iets voor u kan zijn.

Bron:  www.kanker.nl