Auteur: Meintje Bojang - Gezondheid & Co

Als je te horen krijgt dat je kanker hebt, wil je er alles aan doen om er voor te zorgen dat de ziekte beteugeld wordt of dat hij niet terugkomt als je behandeld bent. Vooral eten staat tegenwoordig centraal. Maar wat kun je nu wel eten en wat moet je niet eten bij kanker? Een eenvoudig antwoord daarop is niet te geven, omdat er nog niet heel veel onderzoek is gedaan dat ook werkelijk representatief is naar de relatie tussen voeding en kanker. In dit artikel wat de wetenschap er over zegt.

Overgewicht, alcohol en voorbewerkt voedsel:

Dat sommige kankers en ongezond leven met elkaar te maken hebben, is inmiddels wel bewezen. Zo is overgewicht bij heel veel kankers een negatieve factor. Ook het drinken van alcohol is inmiddels te vinden in het rijtje van veroorzakers van kanker, met name bij hormoongevoelige kankers als borstkanker, darmkanker en prostaatkanker. Ook voorbewerkt voedsel is gebleken, kan kankerverwekkend zijn. Denk daarbij aan worst, ham, salami en andere kant- en klaar producten.

Vitamine D:

Wie genoeg vitamine D in zijn bloed heeft zitten, heeft minder kans op longkanker, borstkanker en dikke darm kanker. Een onderzoek uit 2014 waarbij verschillende studies zijn samengevoegd onder 6000 mensen laat zien dat het risico op het ontstaan van dikke darm kanker 30 tot 40% lager is bij mensen met de hoogste waarde aan vitamine D in het bloed in vergelijking met mensen met de laagste waarde. Ook hebben vrouwen met een hoge hoeveelheid vitamine D in het bloed een betere overleving als ze borstkanker hebben of hebben gehad.

Volgens onderzoekers wordt met vitamine D het eiwit cMYC afgeremd. Dat eiwit heeft bij de helft van de kankergevallen een verhoogde activiteit en vitamine D remt dat af en zorgt dat de celdeling niet ongebreideld door gaat.  Vitamine D maken we zelf aan als we in de zon zitten of lopen. Verder zit het in onder andere zalm, tonijn, visolie.

Supplementen D slikken:

De Canadian Cancer Society is zo overtuigd van het belang van vitamine D dat ze inmiddels adviseert om volwassenen in de herfst en de winter  vitamine D supplementen te laten slikken van 1.000 IU per dag. Ouderen, mensen met een donkere huid en mensen die altijd binnen zitten, mogen zelfs nog een hogere dosis slikken. Weer andere wetenschappers bevelen dagelijks 2000 IE eenheden aan. Dat beschermt volgens hen niet alleen tegen onder andere borstkanker, darmkanker en eierstokkanker, maar ook tegen diabetes mellites (suikerziekte) type I bij kinderen, en tegen MS.

Curcumine in kurkuma:

Van Kurkuma wordt gezegd dat het een wondermiddel is bij kanker. En in de basis is het dat ook: curcumine uit kurkuma (geelwortel) is niet alleen een sterke antioxidant (die cellen beschermt tegen beschadiging), maar is ook direct betrokken bij verschillende processen die de cel en de celkern gezond maken en houden. Maar het meest bijzondere is dat kurkuma in staat is kankercellen aan te vallen. Het probleem met kurkuma is alleen dat het in het lichaam zo wordt afgebroken dat het weinig tot geen effect heeft bij het verslaan van kanker.

Daarom wordt er nu onderzoek gedaan in het AMC naar de werking van kurkuma in een vorm die wel goed inzetbaar is. Onderzoekers hebben beschermende 'transportmiddelen' voor de curcumine ontwikkeld. Dit zijn zeer kleine vetbolletjes, die gevuld met curcumine in de bloedbaan worden gebracht en naar de tumor worden gestuurd. Om erachter te komen of dit proces ook echt werkt, moet het wel eerst getest worden bij proefpersonen.

Soja en borstkanker:

Sojaproducten helpen het risico op het ontstaan van borstkanker te verlagen blijkt uit onderzoek, maar dat betekent dan wel 2 tot 3 keer per dag een portie eten. Of dit ook zo is bij westerse vrouwen en mannen is echter nog de vraag, het lijkt erop dat het vooral werkt bij mensen die al vanaf jongs af aan veel soja eten. Duidelijk is wel dat soja rijk is aan isoflavonen, die erg lijken op oestrogenen. Deze nemen de plek in van oestrogeen, ze verdringen als het ware het oestrogeen. Langere blootstelling aan oestrogeen verhoogt het risico op borstkanker. Of fyto-oestrogenen ook werken als iemand na borstkanker tamoxifen slikt is niet onderzocht. Sojasupplementen worden afgeraden.

Melk en granen bij dikke darmkanker:

Studies laten zien dat melk en volkoren graanproducten beschermen tegen dikke darmkanker. Onduidelijk is of dit komt daardoor zij veel magnesium bevatten.

Maca en borstkanker:

Maca helpt bij overgangsklachten, dat is uit onderzoek gebleken. Maar het verhoogt ook het niveau van oestrogenen in het bloed. Studies zijn er niet naar gedaan, maar het gebruik van maca wordt  tijdens na de behandeling van hormoongevoelige borstkanker afgeraden.

Volle zuivelproducten en borstkanker:

Volle zuivelproducten bevatten meer oestrogeen dan halfvolle of magere producten. Het oestrogeen wordt in het vet opgeslagen. Doordat kaas meer vet bevat dan melk, bevat kaas meer oestrogeen dan melk. Toch vindt de reguliere geneeskunde niet dat mensen te veel oestrogenen binnen krijgen als ze twee keer per dag volle zuivelproducten eten. Wie daar toch niet zeker van is, kan ook geitenmelk eten. Daar zitten veel minder oestrogenen.

Yoghurt en blaaskanker:

Uit een 9 jaar durend Zweeds onderzoek onder 82.000 mensen door het Karolinska Instituut in Stockholm  is gebleken dat twee schaaltjes yoghurt per dag het risico op blaaskanker verlagen. De resultaten gepubliceerd in het American Journal of Clinical Nutrition. Uit de studie blijkt dat de yoghurteters onder de deelnemers hun blaaskankerrisico zagen dalen met 36 procent (mannen) en 45 procent (vrouwen). De onderzoekers denken dat de gunstige werking van yoghurt en andere zure melkproducten is terug te voeren op de aanwezigheid van melkzuurbacteriën. Uit het onderzoek bleek overigens ook dat yoghurteters verder ook erg gezond leven en eten.