Auteur: Nienke Eilander - nieuws.umcg.nl

UMCG-onderzoeker Charalampos (Harry) Tsoumpas heeft een Vici-beurs van 1,5 miljoen euro ontvangen van de NWO. Met deze beurs gaat hij samen met zijn team de komende vijf jaar methoden ontwikkelen om de stralingsdosis bij PET/CT-scans te verlagen, terwijl de beeldkwaliteit goed blijft.

Harry Tsoumpas bij de PET/CT-scanner

Wat is een PET/CT-scan?

Een PET/CT-scan combineert twee technieken: PET laat zien hoe organen en weefsels werken, terwijl CT een gedetailleerd beeld geeft van de structuur van het lichaam. De patiënt krijgt hiervoor een kleine hoeveelheid radioactieve stof, een tracer, die straling uitzendt. Bij dit proces ontstaan fotonen, kleine lichtdeeltjes, die door de scanner worden opgevangen en omgezet in een beeld. Dit helpt bij de diagnose en controle van ziektes zoals kanker, hartproblemen en Alzheimer.

Minder straling is nog veiliger:

Vanwege de straling worden PET/CT-scans minder vaak gebruikt bij kinderen en zwangere vrouwen. Ook bij onderzoek naar nieuwe medicijnen en behandelingen waaraan gezonde vrijwilligers meedoen, worden deze scans minder ingezet. Het onderzoek van Tsoumpas richt zich op het verlagen van de stralingsdosis, zodat meer mensen veilig deze techniek veilig kunnen gebruiken.

Verbeterd beeld met AI:

In de eerste fase onderzoeken de wetenschappers hoe ze CT-beelden kunnen verbeteren met kunstmatige intelligentie, ook wel AI genoemd, terwijl ze een lagere stralingsdosis gebruiken. Minder straling betekent minder fotonen, wat normaal gesproken zorgt voor meer ruis op het beeld. De onderzoekers willen ontdekken of bestaande scanners kunnen worden aangepast of dat nieuwe technologieën nodig zijn.

Uitdagingen bij PET-scans:

Tsoumpas: ‘In de tweede fase kijken we of deze methode ook werkt bij PET-scans. Dit is ingewikkelder, omdat PET niet alleen een momentopname maakt zoals CT, maar ook laat zien hoe de tracer zich door het lichaam beweegt. Daarnaast beweegt de patiënt zelf ook een beetje, bijvoorbeeld door ademhaling. Dit kan het beeld vervormen. AI moet deze verstoringen corrigeren, zodat de scan alsnog een duidelijk en betrouwbaar beeld geeft.’

Wat betekent dit voor de toekomst?

De onderzoekers verwachten binnen drie jaar de eerste resultaten. ‘Als de methode werkt, kan de stralingsdosis mogelijk 30 keer lager worden, terwijl de beeldkwaliteit behouden blijft. Dit zou niet alleen leiden tot veiligere diagnostiek, maar ook de ontwikkeling van nieuwe medicijnen versnellen’, aldus Tsoumpas.

Over Vici:

Vici is één van de grootste persoonsgebonden wetenschappelijke premies van Nederland en is gericht op gevorderde onderzoekers die vrij zijn om hun eigen onderzoeksproject voor te dragen voor financiering. De Vici’s worden jaarlijks door de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) toegekend. De Vici is bestemd voor zeer ervaren onderzoekers die met succes hebben aangetoond een eigen vernieuwende onderzoekslijn tot ontwikkeling te kunnen brengen en die als coach voor jonge onderzoekers kunnen fungeren.

Bron: www.nieuws.umcg.nl