Auteur: Nico Schoofs - tijd.be/ondernemen/farma-biotech

Darmkankerspecialist Luc Colemont: ‘Als je de ziekte vroegtijdig ontdekt, heb je meer dan 90 procent kans op genezing.' 

Foto: Wim Daneels.

Minder dan de helft van de Vlamingen die in aanmerking komt, laat zich gratis screenen op darmkanker. ‘Nochtans geldt: hoe vroeger je de ziekte ontdekt, hoe groter de kans op genezing’, zegt specialist Luc Colemont, auteur van het pas verschenen boek ‘De grote boodschap’.

Darmkanker is zowel bij mannen (na prostaat- en longkanker) als bij vrouwen (na borst- en longkanker) de op twee na meest voorkomende vorm van kanker. Elke dag zijn er 21 nieuwe diagnoses, elk jaar sterven bijna 3.000 Belgen aan de ziekte.

‘1 op de 20 Belgen wordt ooit met darmkanker geconfronteerd, maar jammer genoeg wordt de ziekte bij een op de twee pas in een latere fase ontdekt’, zegt de Hasseltse maag- en darmspecialist Luc Colemont (67), die van de strijd tegen darmkanker zijn levensdoel maakte en er net het boek ‘De grote boodschap’ over schreef.

1 op de 20 Belgen wordt ooit met darmkanker geconfronteerd, maar jammer genoeg wordt de ziekte bij een op de twee pas in een latere fase ontdekt.
Luc Colemont

Specialist en auteur van het boek 'De grote boodschap.

‘Die laattijdige detectie heeft serieuze gevolgen voor je kansen op genezing en overleving. Wanneer er uitzaaiingen zijn, bijvoorbeeld in de lever of de longen, is die kans op overleven gemiddeld maar 15 procent.’

Colemont verliet in 2016 het Sint-Vincentiusziekenhuis in Antwerpen om zich volledig te kunnen toeleggen op de vzw Stop Darmkanker, die hij in 2010 oprichtte. Sindsdien geeft hij overal te lande lezingen om mensen te overtuigen van het grote belang van tijdige onderzoeken.

Colemont was destijds een grote pleitbezorger van een gratis, door de overheid gepromote darmkankerscreening. Die screenings gingen in oktober 2013 van start. Sinds 2020 krijgt iedereen tussen 50 en 74 jaar, de leeftijdsgroep waarin darmkanker het meest voorkomt, om de twee jaar zo’n stoelgangtest thuis opgestuurd.

Mede dankzij dat onderzoek zijn al heel wat levens gered, aldus Colemont. ‘Het goede nieuws is dat er sinds eind 2013 ongeveer 30 procent minder darmkankers zijn in Vlaanderen. Dat komt onder meer omdat je bij een vroege detectie poliepen, voorlopers of goedaardige gezwellen, preventief kan verwijderen, zodat die niet de kans krijgen om uit te groeien tot een kanker.’

‘Dankzij het bevolkingsonderzoek wordt darmkanker ook vaak in een vroeg stadium gevonden: wanneer de kanker nog in de darm zit en dus nog niet is uitgezaaid naar andere delen van het lichaam. In dat stadium is darmkanker meestal goed te behandelen.’

‘Als je de ziekte vroegtijdig ontdekt, heb je meer dan 90 procent kans op genezing. Als je de ziekte vroeg kan aanpakken, heb je ook geen nood aan dure medicatie. Wij berekenden dat darmkanker vandaag jaarlijks bijna een half miljard euro aan medische kosten met zich meebrengt.’

Onvoldoende screening:

Het slechte nieuws is dat nog altijd te weinig Belgen in de doelgroep voor het bevolkingsonderzoek zich gratis laten screenen. ‘In 2022, het recentste jaar waarvoor cijfers beschikbaar zijn, nam in Vlaanderen maar 48,3 procent van de doelgroep deel aan het onderzoek, in Wallonië en Brussel was dat amper 20 procent.'

'Dat is te wijten aan meerdere factoren', zegt Colemont. ‘Mensen zijn bang voor een slechte uitslag. Of ze denken dat het hen niet zal overkomen omdat er geen gevallen bekend zijn in hun familie. Maar in tegenstelling tot wat velen denken, blijkt darmkanker in de grote meerderheid van de gevallen, ongeveer 75 procent, juist niet in de familie te zitten. Eén van de belangrijkste verklaringen voor het feit dat nog altijd te weinig mensen deelnemen aan het bevolkingsonderzoek is dat ze zich onvoldoende bewust zijn van het belang van zo’n screening.’

We zien wereldwijd een stijging van het aantal gevallen van darmkanker bij mensen jonger dan 50.

Luc Colemont Specialist en auteur van het boek 'De grote boodschap'

Ongeveer 90 procent van de mensen die worden getroffen door darmkanker is ouder dan 50 jaar, iets meer dan 10 procent is jonger. We zien wereldwijd wel een stijging van het aantal gevallen van darmkanker bij mensen jonger dan 50', zegt Colemont.

‘Het gaat om een complex probleem, dat diverse oorzaken heeft die nog niet helemaal duidelijk zijn. Allicht spelen het veranderde voedingspatroon, met name meer bewerkte voedingsmiddelen, de toename van overgewicht, een meer zittend leven en genetische factoren een rol.’

‘Omdat darmkanker meer jongvolwassenen treft, hebben ze in de Verenigde Staten en in Australië de leeftijdsgrens voor hun bevolkingsonderzoek naar darmkanker verlaagd naar 45 jaar. Ik ben er een grote voorstander van om dat ook in ons land te doen.’

Volgens Colemont kan de helft van de darmkankergevallen vermeden worden. ‘Meer mensen zouden zich moeten laten screenen. En een gezonde levensstijl blijft belangrijk. Je kan het gemiddelde risico van 5 procent dat ieder van ons heeft met een kwart verminderen door geen overgewicht te hebben, door evenwichtige voeding, matig alcoholgebruik, voldoende beweging en voldoende slaap.’

Bron: www.tijd.be