Scholieren negeren risico's en blijven massaal vapen: 'Kanker kun je ook zonder krijgen’.
Auteur: Josselin Gordijn - ad.nl/binnenland
Daphne (16) voelt zich wel verslaafd. ,,Er vapen meer leeftijdsgenoten wel dan niet.”
Foto: Marlies Wessels
Terwijl deskundigen zich grote zorgen maken over de opmars van vapen onder jongeren, lijken de gebruikers niet te malen om de ernstige gevolgen ervan. Vier jongeren vertellen over waarom ze vapen, terwijl ze weten hoe ongezond het is. „Wat er moet gebeuren voor ik stop? Dan moet ik eerst heel ziek worden, denk ik.”
,,Ik wil wel op de foto, maar niet herkenbaar, want mijn ouders weten niet dat ik vape.” Dat is een veelgehoorde zin op het pleintje voor een Utrechts ROC. Wie een blik werpt op de groepjes jongeren die voor de school pauze houden, ziet dat er uit bijna alle jaszakken een vape tevoorschijn komt: kleine gekleurde appa- raatjes, sommige versierd met glitters, lichtjes, of tekeningen van aapjes. Er zijn er zelfs met een schermpje waarop de gebruiker een spelletje kan spelen. De vapes van nu lijken qua uiterlijk in niets op hun voorvader: de sigaret.
Er vapen meer leerlingen wel dan niet, geven de scholieren aan. Dat laten cijfers van het Trimbos-instituut ook zien: sinds 2017 daalt het aantal jongeren dat rookt, niet meer; het percentage schommelt tussen de 16 en 17. Vapen is verslavend en ongezond. Op 8 oktober bracht het Integraal Kankercentrum Nederland cijfers naar buiten die laten zien dat er in de komende twee decennia zeker 120.000 minder mensen kanker krijgen als fors meer volwassenen stoppen met roken en jongeren niet meer beginnen.
Van het vriendinnengroepje van de Veenendaalse Daphne (16) vapet één vriendin niet. De andere vier meiden die om haar heen zitten, doen dat wel, bijna onafgebroken. Daphne begon een jaar geleden. ,,Oudere vrienden deden het, ik doe het voor de gezelligheid. Als ik vape, voel ik eigenlijk weinig; het smaakje blijft wat hangen, je voelt de rook. Maar het is niet hetzelfde als roken: de smaak is lekkerder. Het is ook zwaarder op de keel. Ik denk wel dat ik een beetje verslaafd ben.”
De Tekst gaat verder onder de Foto:
Phoebe (16) en Daphne (16) kopen hun vapes via via. Naar een winkel gaan, doen ze nooit.
Illegale vapes:
De vapes kopen ze dus niet in een Nederlandse winkel, en de apparaatjes voldoen dus niet aan de Nederlandse regels: sinds 1 januari 2024 mogen geen smaakstoffen meer worden toegevoegd aan e-sigaretten, behalve zestien smaakstoffen met tabakssmaak. Dat heeft geen van de meiden geprobeerd. ,,Tabakssmaak? Dan kan ik net zo goed een sigaret gaan roken.”
Dat vapen slecht is voor hun gezondheid en ernstige ziektes als kanker kan veroorzaken, weten ze. ,,Maar er zijn zoveel dingen niet goed”, zegt Phoebe (16) uit Woerden. ,,Je kunt ook kanker krijgen zonder dat je gevapet hebt. Als je het doet, is dat je eigen verantwoordelijkheid.” Daphne denkt er wel aan om te stoppen. ,,Ik ben jong, ik wil niet nu al alles kapot maken.”
Als het regent, vapen mensen op school soms op de wc
De Utrechtse Kaylie (16) begon op haar 14de met vapen. ,,Ik voel de nicotinekick niet meer, daarvoor doe ik het te vaak, elke dag wel. De vape die ik nu gebruik, heeft de smaak Energy Ice. Dat smaakt naar een goedkoop blikje energiedrank. Mijn ouders roken ook, ik ben ermee opgegroeid. Ik zeg niet dat het hun schuld is, want ik steek zelf een sigaret op.”
De Tekst gaat verder onder de Foto:
Kaylie (16) en Sem (17). ,,Het is gewoon gezellig om te doen met vrienden. Dan laat iedereen zijn nieuwste vape zien, sommige met lichtjes, of een nieuwe smaak.”
Dat de overheid vapen moeilijk probeert te maken, merken ze. ,,Maar ze zijn niet succesvol”, zegt Kaylie. ,,Zoveel mensen van onze leeftijd dealen erin. Je stuurt een appje dat je een vape wil, dan krijg je terug dat je naar een plek moet komen, of ze komen naar je huis. Heel makkelijk. Stoppen wordt moeilijk voor mij. Ik denk dat ik goed ziek zou moeten worden voor ik dat zou doen. En misschien zelfs dan niet.”
Voor de Video van dit Artikel klik hier
Bron: www.ad.nl