Patiënte waarschuwt Marokkaanse vrouwen, in eigen taal: ‘In deze cultuur praat men niet over kanker’.
Auteur: Annemiek Brandriet - had.nl/den-haag
In verschillende wijken in Den Haag hangen in bushokjes posters met Saïda's boodschap erop.
Foto: Stichting Mammarosa.
‘Hallo, mijn naam is Saïda. Luister alsjeblieft naar wat ik te vertellen heb.’ Met die boodschap begint de Marokkaanse in haar moedertaal te vertellen over haar ervaringen met borstkanker. Het filmpje moet helpen de deelname aan borstonderzoek op te krikken. In sommige achterstandswijken in Den Haag doet slechts 1 op de 5 opgeroepen vrouwen mee. ‘In deze culturen wordt er vaak niet over kanker gesproken. Vaak uit angst.’
Saïda's gezicht is sinds deze week ook in bushokjes in verschillende Haagse wijken te zien. ,,Met deze initiatieven willen wij vrouwen bereiken die niet actief zijn in buurthuizen”, vertelt Samia Kasmi van de stichting Mammarosa. ,,Wij merkten dat vrouwen in kwetsbare wijken niet zo vaak naar een activiteit komen als ze horen dat we voorlichting willen geven over kanker. Maar deze vrouwen reizen wel met het openbaar vervoer.”
De hoop van de stichting is dat deze vrouwen dan alsnog getriggerd worden door de boodschap op de poster: ‘Kies voor je gezondheid, ga naar het bevolkingsonderzoek borstkanker!’ Op de posters staat een QR-code, die de nieuwsgierigen naar het filmpje met Saïda stuurt. De stichting hoopt dat vrouwen dit onderling doorsturen via WhatsApp. Heel bewust is gekozen voor een Marokkaanse vrouw, die haar eigen verhaal vertelt. ,,Geen actrice, niet een bekende Nederlander. Dit moest geen commercial worden, maar het verhaal van een echt persoon, die zichzelf blootgeeft. Misschien wordt zij nu wel een bekende vrouw, bijvoorbeeld in de Schilderswijk.”
Borstkanker:
In het filmpje vertelt de Utrechtse Saïda dat zij borstkanker heeft gehad. ‘Daar praten wij niet veel over, maar het is belangrijk dat wel te doen’, zegt ze onder meer. En ook ‘Het kan iedereen overkomen.’ Ze roept vrouwen op de brief met de uitnodiging te lezen en zich te laten onderzoeken. Mammarosa wil dat alle vrouwen een zorgvuldige afweging kunnen maken over het bevolkingsonderzoek. Ook willen ze met deze campagne vrouwen vertellen over de ondersteuning die de stichting biedt.
Het animo voor deelname aan het bevolkingsonderzoek naar borstkanker neemt in Nederland af. Vrouwen tussen de 50 en 75 jaar krijgen een uitnodiging voor het screenen van hun borsten. In 2022 nam 70,7 procent deel, een jaar eerder was dat nog 72,6 procent. Uit RIVM-cijfers blijkt dat met het bevolkingsonderzoek jaarlijks 850 tot 1075 sterfgevallen door borstkanker voorkomen kunnen worden. Begin dit jaar werd duidelijk dat in sommige Haagse wijken slechts 20 procent van de genodigden zich liet onderzoeken. Cijfers over het afgelopen jaar zijn door het RIVM nog niet gedeeld.
Wie zorgt er voor de kinderen?
De redenen om niet deel te nemen aan het bevolkingsonderzoek naar borstkanker zijn divers, weten betrokkenen. Sommige vrouwen zijn bang voor het onderzoek of vrezen een mannelijke arts te treffen. ,,Wij horen vaak dat er in deze culturen niet over kanker wordt gesproken. Vaak uit angst. Niet eens zozeer vanwege de ziekte, maar er leven meer vragen als: ‘wie zorgt er voor de kinderen, wie zal er voor mijn partner zijn’. In veel gezinnen is de vrouw de kartrekker in het gezin”, weet Kasmi uit gesprekken met vrouwen in de wijk.
,,Ook is er in deze wijken veel armoede en stress en wonen er bijvoorbeeld slachtoffers van de toeslagenaffaire, die niks met de overheid te maken willen hebben. Zij weten dat het bevolkingsonderzoek gratis is, maar maken zich wel zorgen over kosten van het eigen risico bij een vervolgtraject. Onze boodschap is dat de vrouwen niet alleen staan.”
Als de methode een succes blijkt, wil Mammarosa de videoboodschap ook in andere talen opnemen.