Auteur: Alies Hoogstra & Larissa van der Wal - nieuws.umcg.nl

Patiënten met hoofd-halskanker moeten 2 tot 6 keer per jaar voor controle naar een gespecialiseerd centrum. Ze moeten hier soms ver voor reizen en de artsen in de gespecialiseerde centra krijgen het steeds drukker. KNO-arts en hoofd-hals oncologisch chirurg Boudewijn Plaat gaat daarom met een team onderzoeken of andere ziekenhuizen ook controles kunnen doen en hoe kunstmatige intelligentie (AI) daarbij kan helpen. Voor dit onderzoek heeft KWF €320.000 subsidie gegeven.

De afgelopen 20 jaar is het aantal patiënten met hoofd-halskanker met 34 procent gestegen naar bijna 3.300 per jaar. Deze patiënten moeten 2 tot 6 keer per jaar voor controle naar een centrum dat gespecialiseerd is in deze kankersoort. Patiënten en hun begeleiders moeten hier soms ver voor reizen. Dat is belastend voor ze, en afhankelijk van het vervoersmiddel dat ze gebruiken, heeft het impact op het milieu. ‘Soms moet iemand uren reizen en heb ik de controle binnen vijf minuten gedaan. Dat moet toch beter kunnen', zegt Boudewijn Plaat.

Daarnaast krijgen de hoofd-hals-oncologen het door het toegenomen aantal patiënten steeds drukker. De vraag is hoe ze patiënten dan dezelfde kwaliteit van zorg kunnen blijven bieden en (terugkerende) kanker snel kunnen opsporen. 

Controle dichterbij huis:

Om patiënten minder ver te laten reizen en de toenemende zorgvraag het hoofd te kunnen bieden, gaat Boudewijn Plaat onderzoeken of via de ziekenhuizen dichter bij de patiënt, ook controles kunnen worden uitgevoerd en wat patiënten daarvan vinden.  Dit doet hij samen met collega's in eerste instantie bij patiënten met strottenhoofdkanker. Het onderzoek start met een samenwerking met KNO-afdelingen van de Isala-klinieken in Zwolle/Meppel en het Saxenburgh Ziekenhuis in Hardenberg/Coevorden.

Hulp van kunstmatige intelligentie:

Het idee is dat een patiënt naar een ziekenhuis dichtbij huis gaat en daar een kijkonderzoek krijgt. De KNO-arts maakt dan met een laryngoscoop beelden van de keelholte en het strottenhoofd, en stuurt deze digitale beelden door naar het hoofd-hals oncologisch centrum in het UMCG. Daar kijken gespecialiseerde oncologen dan naar de beelden. Ook onderzoeken de oncologen hoe ze het AI-programma samen met de ontwikkelaar WSK Medical nog verder kunnen verbeteren.

Toekomstplan:

Dit onderzoek gesteund door KWF en Health Holland is een eerste stap. Uiteindelijk willen de oncologen in dit onderzoek kijken of het AI-programma de beelden van de keelholte even betrouwbaar als oncologen kan beoordelen. Patiënten kunnen dan bij een KNO-arts bij hen in de buurt terecht voor controles via het kijkonderzoek, waarbij in de toekomst ook AI de beelden beoordeelt. Het AI-programma kan dan een inschatting maken van de situatie, bijvoorbeeld: ‘deze patiënt heeft 80% kans op kanker'. Dit kan KNO-artsen helpen om de patiënt door te verwijzen naar een gespecialiseerd centrum zoals het UMCG.

Uit het onderzoek moet blijken of de patiënttevredenheid hierdoor toeneemt en patiënten dezelfde kwaliteit van zorg krijgen dan wanneer ze in een gespecialiseerd centrum zoals het UMCG de controles krijgen.

Patiëntenvereniging PVHH is ook betrokken bij deze vorm van controles dichter bij huis. Het onderzoek gaat in de komende maanden van start en gaat vier jaar duren. 

Bron: www.nieuws.umcg.nl