De nieuwe Elekta Evo CT-lineaire versneller is vandaag 3 April 2025 in gebruik genomen op de afdeling Radiotherapie. De versneller brengt tumoren scherper in beeld, wat preciezer bestralen mogelijk maakt. Daarnaast kan met de versneller in de toekomst het behandelplan tíjdens een behandelsessie worden aangepast.

Zo krijgt de patiënt iedere dag een unieke, op maat gemaakte behandeling. In eerste instantie wordt de versneller vooral ingezet bij tumoren in het bekkengebied.

Sander Kamerbeek (Klinisch fysicus), Vera Nijzing (MBB’er), Tim Franssen (Klinisch fysicus i.o.), Djoeri Lipman (Radiotherapeut-oncoloog) en Danique Takens (MBB’er) bij de nieuwe versneller.

Om een patiënt met bijvoorbeeld prostaatkanker precies op de tumor te bestralen, wordt momenteel op basis van een conebeam CT bepaald hoe de patiënt moet liggen tijdens de behandeling. De conebeam CT heeft een mindere kwaliteit dan een normale CT-scan, waardoor gebruik moet worden gemaakt van goudmarkers om de prostaat beter te zien.

‘Maar elke dag kan de tumor op een iets andere plek zitten,’ weet Radiotherapeut-oncoloog Djoeri Lipman. ‘Bijvoorbeeld doordat de blaas de ene dag voller is dan de andere. Het kan dan voorkomen dat het behandelplan moet worden aangepast. Het is namelijk belangrijk dat de prostaat tijdens iedere bestraling op dezelfde plaats onder het bestralingsapparaat ligt.’

Preciezer bestralen:

De Elekta Evo CT-lineaire versneller heeft een verbeterde conebeam CT-technologie. Die brengt de tumor en het gezonde weefsel eromheen scherper in beeld met behulp van AI. De beelden zijn van hogere kwaliteit. Lipman: ‘Zo kunnen we preciezer bestralen, waarbij organen rondom een tumor en gezond weefsel gespaard blijven. Bij bepaalde patiëntgroepen kunnen we hierdoor ook met een hogere dosis bestralen, waardoor een patiënt minder vaak bestraald hoeft te worden. Verder is het gebruik van de goudmarkers in de toekomt mogelijk niet meer nodig.’

Het is de verantwoordelijkheid van de Medische Beeldvormings- en Bestralingsdeskundigen (MBB’ers) om de patiënt iedere dag precies goed te positioneren onder de versneller. ‘Door betere beeldvorming kunnen we sneller en met meer vertrouwen beoordelen dat de patiënt inderdaad ideaal onder de versneller ligt’, aldus MBB’er Bram Corts.

Op weg naar dagelijkse maatwerk:

De volgende stap die met de versneller wordt gezet, is de implementatie van Online Adaptieve Radiotherapie. Corts: ‘Hierbij kan het behandelplan tíjdens een behandelsessie worden aangepast. Voor een tumor waar de omliggende organen van dag tot dag veel van plaats of vorm kunnen veranderen, kan dan elke dag een behandeling op maat worden gemaakt. Bijvoorbeeld rekening houdend met andere blaas- en darmvulling.’

Hiermee wordt de zorg voor radiotherapiepatiënten nog verder gepersonaliseerd en verbeterd. Naar verwachting vindt de implementatie van Online Adaptieve Radiotherapie begin 2026 plaats. Corts: ‘Als MBB’er verheug ik me op deze ontwikkelingen. Het brengt weer een nieuwe impuls aan het vak en nieuwe uitdagingen.'

Toename patiënten:

Het aantal mensen met prostaatkanker neemt jaarlijks toe. 'Op dit moment behandelen we jaarlijks ongeveer 225 mannen met prostaatkanker,’ vertelt Lipman. ‘De verwachting is dat dit de komende jaren toeneemt. Als we effectiever kunnen bestralen met minder behandelingen, kunnen we deze toename aan.’ Naast prostaatkanker is de nieuwe versneller inzetbaar bij andere tumoren in het bekkengebied, zoals blaas-, endeldarm- en baarmoederhalskanker.

De komende jaren gaat Isala alle huidige versnellers vervangen met de nieuwste generatie Elekta Evo versneller. Twee hiervan zullen beschikken over de mogelijkheid om dagelijks het plan aan te kunnen passen. Zo ontstaat er zorg op maat precies waar en wanneer dat nodig is.

Bron: www.isala.nl/nieuws