Auteur: Jeannette Kras -scientias.nl

 

 

 

 

 

Geen vervelende coloscopie, punctie of ander onderzoek meer, maar een simpele bloedtest om kanker op te sporen én de aanwezigheid van kwaadaardige cellen ook nog eens in een vroeg stadium te herkennen. Dat zou een flinke stap voorwaarts zijn.

 

Zo’n bloedtest is een stuk dichterbij gekomen, nu een groep medische wetenschappers tien specifieke bloedeiwitten voor mannen en voor vrouwen heeft weten te identificeren, waaruit valt af te meten of een persoon een vroege vorm van kanker heeft. De bloedtest kan achttien soorten tumoren herkennen in organen verspreid over het hele lichaam.

 

 

Sekseverschillen bij tumoren:

De wetenschappers hopen dat de ontwikkeling van een nieuwe generatie screeningtests nu in een stroomversnelling komt door hun bevindingen. Daarbij wijzen ze erop dat er veel verschillen zijn tussen kanker bij mannen en vrouwen, zoals de leeftijd waarop de ziekte ontstaat, het soort kanker en de genetische mutaties die het risico op het ontstaan van de ziekte vergroten. Nu de biomarkers voor mannen en vrouwen afzonderlijk zijn vastgesteld, kunnen specialisten in de nabije toekomst veel gerichter screenen, is het idee.

 

 

 

Veel ruimte voor verbetering:

Een op de zes mensen overlijdt wereldwijd aan kanker. Zo’n 60 procent van hen sterft door tumoren waar geen screeningtest voor bestaat, leggen de onderzoekers uit. En dan hebben de testen die wél worden ingezet ook nog eens aardig wat haken en ogen, zoals pijn of ongemak, hoge kosten en een lage betrouwbaarheid in een vroeg stadium van de ziekte.

 

 

Biologische voetafdruk:

Elke soort tumor laat een eigen biologische voetafdruk achter terwijl hij groeit en deze eiwitten zijn te vinden in het bloedplasma, al is de biomarker soms niet of nauwelijks waarneembaar. Voor het onderzoek analyseerde het team bloedplasma van 440 mensen die aan achttien verschillende soorten kanker leden en nog niet aan hun behandeling waren begonnen. Ook kregen ze de beschikking over bloedplasmamonsters van 44 gezonde bloeddonoren.

 

De wetenschappers maten de aanwezigheid van meer dan 3000 proteïnen in het bloed, waarvan bekend is dat ze deel uitmaken van de chemische processen rond de groei van tumoren. Deze waarden werden met behulp van een statistisch algoritme gekoppeld aan de specifieke soort kanker die de desbetreffende patiënten onder de leden hadden. Uiteindelijk bleven voor zowel mannen als vrouwen tien bloedeiwitten over, die significant andere waarden lieten zien in het bloedplasma van kankerpatiënten in vergelijking met gezonde mensen. De combinatie van deze waarden toont aan of iemand lijdt aan een van de achttien onderzochte vormen van de ziekte en welke soort het precies is.

 

 

Indrukwekkende cijfers:

De test was goed in staat om kanker op te pikken in stadium 1 tot en met 3, maar het detectievermogen in de vroege fase is het meest indrukwekkend. Maar liefst 93 procent van de tumoren bij mannen werd al in stadium 1 ontdekt, bij vrouwen gebeurde dit in 84 procent van de gevallen. Bij beide seksen wees de test in 99 procent van de positieve testen de juiste kankersoort aan.

 

De onderzoekers leggen uit dat er nog veel onbekend is over de precieze samenstelling van eiwitten die door verschillende organen en lichaamscellen worden geproduceerd en uitgestoten. Ook wijzen ze op de relatief kleine steekproefomvang van hun studie. Er is uiteraard nog veel vervolgonderzoek nodig om een betrouwbare, schaalbare bloedtest voor de vroege opsporing van kanker in de markt te zetten. Toch concluderen de wetenschappers: “Onze nieuwe manier van testen op basis van eiwitten in het bloedplasma laat hele goede resultaten zien bij het opsporen van vroege tumoren bij patiënten die nog helemaal geen klachten hebben. Daarom zien wij deze bloedtest als een goede kandidaat om in te zetten bij bevolkingsonderzoek.”

 

 

MCED-test:

We zijn er dus nog niet, maar de test is veelbelovend. “Er zijn nog een aantal problemen met de ‘multi-cancer early detection’-test (MCED), die eerst opgelost moeten worden. Maar als dat lukt, dan zie ik een gouden toekomst voor deze techniek”, schrijft onderzoeker Holli Loomans-Kropp van de Ohio State University. “Uit dit onderzoek blijkt hoe verschillend de biologische voetafdrukken zijn van tumoren bij mannen en vrouwen. Op deze manier kunnen we meer te weten komen over de seksespecifieke verschillen wat betreft kankersoorten, genetische mutaties en de leeftijd waarop de ziekte zich openbaart.”

 

 

 

 

 

Bron: www.scientias.nl