Mag ik sojaproducten gebruiken als ik borstkanker heb ?
Ja, dit mag. Verschillende onderzoeken vonden geen negatief effect van soja bij vrouwen die borstkanker hebben. U kunt veilig 2-3 porties van een sojaproduct per dag eten zoals sojamelk en sojadesserts, tofu, tempeh en tahoe, sojameel en sojabonen.
Bij sommige vormen van borstkanker zou het de prognose kunnen verbeteren. Het gebruik van sojasupplementen wordt afgeraden.
Soja is rijk aan isoflavonen:
Soja bevat isoflavonen. Isoflavonen zijn een groep stoffen die erg lijkt op oestrogeen, ze worden ook wel fyto-oestrogenen (plantaardige oestrogenen) genoemd. De meest voorkomende isoflavonen zijn genisteïneen daïdzeïne. Fyto-oestrogenen lijken de werking van oestrogeen in het lichaam tegen te kunnen gaan. Dit komt doordat ze de plek innemen van oestrogeen, ze verdringen als het ware het oestrogeen. Oestrogeen is een vrouwelijk hormoon dat van invloed kan zijn op het ontstaan van borstkanker: een langere blootstelling aan oestrogeen verhoogt de kans op het krijgen van borstkanker.
Sojaproducten zorgen soms voor een betere prognose:
Mogelijk heeft soja een andere werking op vrouwen die voor de overgang borstkanker krijgen dan op vrouwen die na de overgang borstkanker krijgen. De hoeveelheden oestrogeen in het lichaam is in deze twee groepen vrouwen namelijk anders.
Voor vrouwen die na de overgang borstkanker krijgen of vrouwen die borstkanker hebben die niet hormoongevoelig is, lijkt het zinvol om na de diagnose sojaproducten te gebruiken. Studies uit de Verenigde Staten en China laten zien dat vrouwen met dit type borstkanker een betere prognose hadden wanneer zij twee porties soja per dag (bijvoorbeeld 2 glazen sojamelk) gebruikten.
De kans om opnieuw borstkanker te ontwikkelen of om te overlijden aan borstkanker was kleiner bij deze groep vrouwen. Na de diagnose lijkt soja in sommige gevallen een gunstig effect te hebben op de prognose. Hier moet nog meer onderzoek naar gedaan worden. Het rapport van het Wereld Kanker Onderzoek Fonds uit 2018 bevestigt dit.
Ook uit het rapport van het Wereld Kanker Onderzoek Fonds over borstkanker wat in 2018 is uitgekomen, blijkt dat vrouwen die in de periode meer dan een jaar na de diagnose sojaproducten gebruiken mogelijk een betere overleving hebben dan vrouwen die geen sojaproducten gebruiken. Er is echter meer onderzoek nodig om hier definitieve uitspraken over te doen.
Tot die tijd geldt het advies om, ook na diagnose, dagelijks maximaal 2-3 porties sojaproducten als sojamelk en tofu te gebruiken.
Sojaproducten zijn veilig bij borstkanker, dat is van sojasupplementen niet zeker:
De veiligheid van hoge doses soja en dus een hoge dosis oestrogeenachtige stoffen is nog niet aangetoond. Daarom is het advies om geen supplementen met hoge doseringen soja, fyto-oestrogenen, isoflavonen (zoals genisteïne en daidzeïne-preparaten) te gebruiken.
Studies waarin vrouwen sojaproducten aten,lieten geen effect zien op oestrogeenwaarden. Daarom worden sojaproducten als veilig gezien. Voorbeelden hiervan zijn margarine en bak- en braadvet op basis van soja, taugé, sojamelk, sojayoghurt, tahoe, tempeh en vegetarische vleesvervangers. Op de verpakking van uw vegetarische vleesvervanger staat of deze soja bevat. Om een mogelijk gunstig effect te hebben en toch niet te veel binnen te krijgen wordt voorlopig aangeraden om maximaal 2-3 porties per dag sojaproducten te gebruiken.
Geen sojasupplementen bij hormoontherapie:
Hormoontherapie (of beter gezegd anti-hormoontherapie) wordt gebruikt om de werking van oestrogeen tegen te gaan. Deze therapie wordt gebruikt bij hormoongevoelige borstkanker die op oestrogeen reageert. Onderzoek laat zien dat sojaproducten de werking van het medicijn tamoxifen dat wordt gebruikt bij hormoontherapie niet beïnvloedt. Het is dus veilig om sojaproducten zoals sojamelk en tofu te gebruiken als u hormoontherapie krijgt. Over sojasupplementen bij hormoontherapie is geen onderzoek gedaan. Het advies is daarom om geen sojasupplementen te gebruiken als u hormoontherapie krijgt.
Soja helpt niet tegen opvliegers bij hormoontherapie:
Een bijwerking van de hormoontherapie is dat u opvliegers kunt krijgen. Er wordt gezegd dat sojaproducten opvliegers zouden kunnen verminderen. Onderzoek onder gezonde vrouwen laat inderdaad zien dat vrouwen die sojasupplementen slikten minder last van opvliegers hadden dan vrouwen die geen sojasupplementen gebruikten. Ook de hevigheid van de opvliegers was minder bij de vrouwen die soja in supplementvorm slikten. Onder vrouwen met borstkanker lijkt soja echter niet te helpen tegen opvliegers. Bovendien is niet bekend of sojasupplementen de werking van de hormoontherapie beïnvloeden en veilig zijn. Het advies blijft daarom om geen sojasupplementen te nemen als u hormoontherapie krijgt. Sojaproducten (maximaal 2-3 porties per dag) zijn wel veilig.