Kanker geen strijd meer noemen: 'Alsof je faalt als je eraan doodgaat'.

27-02-2024 17:33

 

 

 

Onderzoek naar metaforen.

 
 
Suzan Koenis genezen van kanker. 

Beeld Editie NL.

 
 
 
 
 
 
Voor kankerpatiënten kan het pijnlijk zijn wanneer hun situatie een 'gevecht' of 'strijd' wordt genoemd, zo blijkt uit onderzoek van de Universiteit van Amsterdam. Het kan schaamte en een schuldgevoel opwekken, alsof ze niet hard genoeg hun best doen. "Een chemokuur voelt soms bijvoorbeeld helemaal niet als een gevecht, maar meer als iets wat een patiënt alleen maar kan ondergaan, hopend op het beste."
 
 
Een herkenbaar beeld voor Suzan Koenis, zij kreeg in 2011 toen ze 22 was acute leukemie. "Als mensen tegen mij zeggen dat ik de strijd tegen kanker heb gewonnen dan denk ik alleen maar: wat rot om dit te zeggen. Alsof je faalt als je eraan doodgaat. Dan heb je niet genoeg gestreden of zo?"
 

Toen artsen de acute leukemie ontdekten, ging het in een sneltrein. "Het overkwam mij op eens", vertelt ze. Koenis moest direct aan de chemo. "De vooruitzichten waren goed, mits er een stamceldonor zou zijn." Haar broertje kon stamcellen doneren en een jaar later werd Koenis genezen verklaard. 

 

De kans dat de kanker bij haar terugkomt, is klein. Wel heeft het zijn sporen achtergelaten, zowel fysiek als mentaal. Maar dit alles heeft niks met 'strijden' te maken, benadrukt Koenis. "Het is niet zo dat mensen die doodgaan niet harder hebben gestreden, iedereen wil dezelfde uitkomst. En dat is overleven."

 

 

Onderzoek naar metaforen:

Koenis is lang niet de enige die de uitspraak 'de strijd tegen kanker' kwetsend vindt, weet taalwetenschapper Dunja Wackers van de UvA. Zij sprak er mensen over voor haar onderzoek naar metaforen in de medische wereld. "Mensen herkennen zich daar niet altijd in", vertelt ze aan Editie NL. "Een chemokuur bijvoorbeeld, voelt soms helemaal niet als een gevecht, maar meer als iets wat een patiënt alleen maar kan ondergaan, hopend op het beste."

 

Wackers: "Door metaforen als 'strijd' en 'gevecht' wordt vaak veel verantwoordelijkheid bij de patiënt gelegd voor zijn of haar eigen herstel of genezing. Als de kanker ongeneeslijk is, dan kan dat gevoelens van schuld of schaamte oproepen."

 

 

Niet eerlijk:

Om die reden gebruikt KWF het woord 'strijd' dan ook niet meer in haar slogan. "Tien jaar geleden hadden we de slogan 'Samen voorop in de strijd'", zegt Linda Sumner van KWF tegen Editie NL. "We zien dat veel patiënten het niet eerlijk vinden om het een strijd te noemen. Dat zou betekenen dat de mensen die genezen harder strijden dan de mensen die eraan doodgaan. dat klopt natuurlijk niet." KWF heeft nu als slogan: Tegen kanker, voor het leven.

 

Taalwetenschapper Wackers vindt het wel belangrijk om te benoemen dat zo'n metafoor niet voor iedereen kwetsend is. "Het beeld van 'strijd' voelt voor sommige patiënten juist wél passend, zij putten er bijvoorbeeld kracht of vechtlust uit.

 

Wackers pleit dan ook zeker niet voor een andere metafoor. Ze wil vooral bewustwording creëren dat sommige uitspraken kwetsend en schadelijk kunnen zijn, hoe goed bedoeld ook. "En dat patiënten ook voor zichzelf kunnen bepalen of ze hun ziekte zien als 'strijd' of wellicht iets anders."

 

 

Bron: www.rtlnieuws.nl/editienl

 

 

Terug