Kan ik met mijn voeding een medicijn met aromataseremmers vervangen ?
Nee, dat kan helaas niet. In de voeding komen aromataseremmers voor. Deze zijn echter niet sterk genoeg om aromataseremmer in medicijnvorm als hormoontherapie te vervangen.
Wat zijn aromataseremmers?
Aromataseremmers zijn een groep geneesmiddelen die de werking van het enzym aromatase in het bloed remmen. Dit enzym komt onder andere in vetweefsel, spieren en botten voor en zorgt ervoor dat oestrogenen gevormd kunnen worden. Een aromataseremmer blokkeert het enzym aromatase waardoor de vorming van oestrogenen afneemt in het lichaam. Door het niveau van oestrogenen laag te houden kan men het risico op het opnieuw krijgen van een hormoongevoelige tumor verlagen. De meest gebruikte aromataseremmers zijn letrozol en anastrozol.
Aromataseremmers in voeding:
Aromataseremmers komen in beperkte mate ook voor in voeding. Resveratrol is een voorbeeld hiervan. Het wordt onder andere gevonden in rode wijn, rode druiven en tomaten. Het is echter niet geheel duidelijk wat de sterkte en werkzaamheid van resveratrol is. In reageerbuisstudies wordt gezien dat resveratrol een mogelijk remmende werking heeft op aromatase.
De reactie van cellen in reageerbuisjes en van dieren kan erg afwijken van de reactie van cellen van mensen. Bovendien worden deze onderzoeken over het algemeen uitgevoerd met geconcentreerde stoffen. Hierdoor is het mogelijk om hoge doseringen resveratrol te kunnen onderzoeken. Deze concentraties resveratrol zijn niet te bereiken met gewone voeding. Omdat hoge doseringen worden gebruikt die bij mensen niet haalbaar of gewenst zijn, moeten resultaten uit reageerbuis- en dierproefonderzoek altijd eerst bevestigd worden in onderzoek bij mensen. Op dit moment ontbreken goede studies bij mensen. Hierdoor kan geen uitspraak worden gedaan over de werkzaamheid van resveratrol bij mensen.
Bijvoorbeeld: in een dieronderzoek met ratten is een dosis van 300 mg per kilo lichaamsgewicht van het dier per dag gebruikt. In verse druiven zitten tussen de 0,16 tot 3,54 microgram per gram druiven. Een volwassen persoon met een lichaamsgewicht van 70 kg zou dan dagelijks en gedurende een lange periode 6 kilogram verse druiven moeten eten om dezelfde hoeveelheid resveratrol binnen te krijgen. Dat is niet haalbaar. Met dergelijke hoeveelheden is het niet mogelijk om ook een goed gevarieerde voeding te gebruiken.
Groene thee en aromataseremmers:
Een grote overzichtsstudie heeft uitgezocht of er onderzoek is gedaan naar het effect van groene thee op de werkzaamheid van aromataseremmers. In de studies veronderstelde men dat antioxidanten, de catechines of polyfenolen, in groene thee gunstig zouden zijn bij de behandeling met aromataseremmers. Bij een studie met proefdieren (ratten) werd gezien dat een catechine extract uit groene thee geen effect had op de werking van aromatase. Een andere studie onderzocht het effect van polyfenolen uit zwarte thee op menselijke borstkankercellen in een reageerbuisje. In deze studie werd wel remming van de aromatase gevonden. Zowel onderzoek bij dieren als onderzoek in reageerbuisjes kunnen niet worden vertaald naar de mens, omdat stoffen in het menselijk lichaam zich heel anders gedragen en de reacties heel anders kunnen zijn dan bij proefdieren of in reageerbuisjes. Op basis van deze studies kunnen geen conclusies worden getrokken.
Overige stoffen:
Ook andere stoffen zoals melatonine en isoflavonen uit soja krijgen aandacht in onderzoek naar aromataseremmers uit voeding. Op het moment worden de studies voornamelijk in reageerbuizen uitgevoerd en soms bij muizen of ratten. Er zijn vooralsnog geen uitspraken mogelijk over de werkzaamheid en veiligheid bij mensen.
Synthetische varianten:
De werkzame stoffen die in aromataseremmers worden gebruikt zijn doorgaans in laboratoria gemaakte stoffen. De stoffen zijn door jarenlange onderzoeken aangepast en steeds verbeterd en in optimale vorm en dosering in geneesmiddelen verwerkt voor een optimale werking. De inspiratie en eerste basis van dergelijke middelen komen vaak uit de natuur, maar de natuurlijke variant is vaak instabiel, niet voldoende werkzaam in het lichaam of te weinig beschikbaar, etc. en werkt daardoor vaak niet of anders dan het geneesmiddel.
Door de optimale werking van het synthetisch samengestelde geneesmiddel is er slechts een kleine hoeveelheid nodig. De aromatase remmende stoffen die in voeding wordt gevonden zijn niet optimaal en er kan niet gegarandeerd worden dat de werking hetzelfde is in het lichaam. Ook bij hoge innames in de voeding kan nog steeds het effect afwezig zijn of anders dan gewenst.
Het is onmogelijk om een dieet samen te stellen die voldoende (werkzame) aromataseremmers bevat en daarbij ook nog een goed gevarieerd dieet is. De studies bij muizen en reageerbuizen laten nog onvoldoende effect zien. Daardoor blijven medicijnen nodig, als een behandeling met aromataseremmers gewenst is.