Kan de jacht op lymfeklieren bij vrouwen met een cervixcarcinoom levens redden?
Onderzoek naar lymfekliermetastasen bij baarmoederhalskanker:
Het klinische stadium van baarmoederhalskanker wordt vaak bepaald via een gynaecologisch onderzoek onder narcose, aangevuld met beeldvorming zoals MRI en PET/CT. Uit studies blijkt echter dat slechts 50% van de lymfeklieren die op beeldvorming verdacht leken, bij weefselonderzoek daadwerkelijk uitzaaiingen bevatten. Het nauwkeurig opsporen van lymfekliermetastasen is essentieel om een helder beeld van de klinische situatie te krijgen en het verdere verloop van de ziekte te voorspellen. Daarnaast heeft het aanpassen van de behandeling aan de exacte lokalisatie van lymfekliermetastasen een positieve invloed op de overleving en de kwaliteit van leven van patiënten.
Verbeteren overleving en kwaliteit van leven:
Het KWF-project ‘Chasing nodes, saving lives? Lymph node metastases in cervical cancer’ richtte zich de afgelopen jaren op het verbeteren van zowel de overleving als de kwaliteit van leven van honderden vrouwen per jaar die gediagnosticeerd worden met baarmoederhalskanker. Het project streefde naar het verfijnen van beeldvormingstechnieken voor het nauwkeurig opsporen van lymfekliermetastasen en het personaliseren van behandelingen. Door onnodige ingrepen te vermijden en bijwerkingen te minimaliseren, hoopte men het herstel en welzijn van patiënten te verbeteren. Met het promotieonderzoek van Ester Olthof is dit project met succes afgerond.
Nauwkeurige opsporing essentieel:
Esters proefschrift biedt een overzicht van de beschikbare literatuur over de detectie van lymfekliermetastasen bij baarmoederhalskanker, voorafgaand aan de behandeling. PET-CT blijkt, ingezet ter verificatie van andere beeldvorming in vroege stadia, superieur aan MRI en CT bij het opsporen van deze metastasen. Bij lokaal-gevorderde stadia bepaalt PET-CT in maar liefst 88% van de gevallen de behandeling, vaak met een boost-bestraling.
.jpg)
Interessant is dat na radicale chirurgie, het aantal aangetaste lymfeklieren of de lymfklierratio extra voorspellende waarde biedt bovenop alleen de aanwezigheid van metastasen. Zowel chemoradiotherapie als chirurgie geven vergelijkbare overlevingskansen in vroege stadia met verdachte klieren op beeldvorming, maar met verschillende toxiciteitsprofielen. In gevorderde stadia, met grotere klieren, blijkt gedeelde besluitvorming en een geïndividualiseerde aanpak cruciaal.
Wat betreft kwaliteit van leven, rapporteren vrouwen die chemoradiotherapie ondergingen over het algemeen slechtere uitkomsten dan degenen die chirurgisch behandeld werden. Lymfoedeem kwam daarentegen vaker voor na chirurgie.
Kortom, het vroegtijdig en nauwkeurig opsporen van lymfekliermetastasen kan levens redden. We staan echter nog voor de uitdaging om de detectie verder te verbeteren om behandelingen te personaliseren en zowel de overleving als de kwaliteit van leven te optimaliseren.