Judith Koorn: 'De film "Iedereen is van de wereld" is een postuum eredoctoraat voor Maartje'.
Tekst en interview: Hijltje Vink.
Maartje Arianne te Winkel overleed in 2005 aan de gevolgen van botkanker, een Ewingsarcoom. Toen ze wist dat ze niet meer beter werd stelde ze voor aan Rita Verdonk, toenmalig minister van Immigratie en Vreemdelingenzaken, om haar plek te ruilen met vriendin Darakshan uit Afghanistan. Haar moeder, Judith Koorn, schreef een boek over dit bijzondere verhaal dat nu is verfilmd. We interviewden haar over deze bijzondere gebeurtenis.
Maartje werd in augustus 1990 geboren als Hollands Welvaren en groeide aanvankelijk voorspoedig op. Ze ontwikkelde zich in welhaast alle opzichten opvallend vlot. Ze was een vrolijk grietje. Indien mogelijk leerde zij met haar twee jaar oudere zus mee: De dagen van de week, de maanden van het jaar, tellen en liedjes zingen. Als kleuter genoot ze samen met haar zus van concerten, muzieklessen en het schaatsen.’
Niet serieus genomen:
Zes jaar oud begonnen de eerste klachten: pijn in haar rug. Ze kreeg fysiotherapie en na enige maanden was de pijn ook onverklaarbaar weer verdwenen. Toen kreeg ze pijn in haar knie en liep een jaar lang op krukken. Artsen vonden weer geen oorzaak. Meer onverklaarbare klachten verschenen en verdwenen. Ondertussen werd Maartje allang niet meer serieus genomen door de artsen. Hoewel psychisch onderzoek niets opleverde werd ze toch verwezen naar een psychiater. Vele specialismen werden geraadpleegd. Maartje kwam in een revalidatie kliniek.
Daad stellen:
In het eerste jaar van het VWO leken de problemen overgroeid. Maar in de vakantie ging het opnieuw ernstig mis. Een nieuwe orthopeed liet een MRI -scan maken en ontdekte in haar ruggenmerg een tumor met reeds vele uitzaaiingen. Bijna kansloos werd een behandeling gestart. Een wonder, na een jaar zonder school sprong ze door naar de derde. Ze maakt kennis met een nieuwe klasgenote: Darakshan. Na een paar maanden echter slaat de kanker terug, nu onverslaanbaar. Maartje heeft dan net gehoord dat haar kersverse vriendin Darakshan terug moet naar Afghanistan. Ze wil een daad stellen in haar leven en schrijft een brief aan minister Verdonk:..
” Beste minister Verdonk. Ik ben Maartje en ik heb kanker en nog maar kort te leven. Ik wou graag arts worden. Aan u wil ik vragen of mijn vriendin Darakshan mijn plaats in mag nemen zodat zij die arts kan worden.”
Bos rozen:
Monument voor Maartje:
Dit verhaal en nog veel meer heeft Judith Koorn opgeschreven in een boek getiteld: Monument voor Maartje. Het boek verscheen in 2018. 'Na dertien jaar vond ik de tijd om te schrijven. Daarvoor nam het verdriet veel ruimte in beslag. Ook omdat het huwelijk met de vader van Maartje helaas uitliep op een scheiding. Dat was voor mij een tweede verlies. Maar het ergste moet het zijn geweest voor Maartjes grote zus. Inmiddels ben ik verhuisd, hertrouwd en geniet ik van drie kleinkinderen. Al zal ik altijd om Maartje blijven rouwen.'
Judith schreef het boek omdat Maartje vlak voor haar overlijden bang was dat niemand meer aan haar zou denken na haar dood. Het tegendeel is echter waar. Iedereen weet nog precies wie zij is. Haar huisarts, alle artsen en behandelaars, klasgenoten, docenten, journalisten van het jeugdjournaal en tv-kijkers beseffen dat ze veel van Maartje hebben geleerd. Twee jaar na Maartjes overlijden hoorde Darakshan dat zij toch in Nederland mocht blijven. Darakshan bleef, studeerde en is inmiddels huisarts.
Gedachteloos protocollen uitvoeren:
'Zowel Maartje als Darakshan werden slachtoffer van gedachteloos protocollen uitvoeren, gebrek aan samenwerking tussen verschillende disciplines. Daardoor duurde het voor Maartje járen voor zij de goede diagnose kreeg. Helaas was het toen te laat.' Judith sprak met alle artsen en behandelaars over hoe het kwam dat Maartje van de ene arts naar de andere gestuurd werd en niemand een totaal plaatje bekeken had. 'Als de arts geen lichamelijke verklaring kan vinden mag de patiënt niet afgescheept worden met het etiket psychisch. Naast psychisch onderzoek moet de deur open blijven en de patiënt serieus genomen worden.' Ook een verslag van deze gesprekken vind je in het boek.
Iedereen is van de wereld:
Rouw van tieners:
Judith hoopt dat er met de film en haar boek ook meer aandacht komt voor rouw van tieners die een broer of zus verliezen. 'Ik ben destijds overstelpt met reacties van lezers over dit thema. Ik ontdekte dat deze jongeren niet de aandacht krijgen die nodig is. Dat kan véél beter! Praten over dood en sterven is van groot belang. Dat moet niet alleen gebeuren in noodgevallen. Het moet bespreekbaar zijn in het onderwijs tussen leerkrachten én in de klas. Maar ook in familieverband is het van groot belang dat een zieke de dood mag benoemen. Als het een taboe blijft om de ander te ontzien, dan zijn alle partijen erg eenzaam.'
De film: Iedereen is van de wereld draait vanaf 12 februari 2025 in de bioscoop.
Filmrecensie: Iedereen is van de wereld.
Synopsis:
Na de zomervakantie ontmoet Arianne een nieuwe klasgenoot: Zahra, een Afghaans meisje dat nieuw is op school. Ondanks hun verschillende achtergronden en karakters ontstaat er een bijzondere vriendschap. Maar dan krijgt Arianne te horen dat haar ongeneselijke ziekte terug is en ontdekt Zahra dat zij met haar gezin het land wordt uitgezet. Dit houdt de vriendinnen echter niet tegen en het maakt ze zelfs strijdlustig. Ari start een onverschrokken campagne onder het motto “Niet Huilen, Maar Ruilen”. Ze is vastberaden om haar plekje en toekomst in Nederland aan Zahra te geven. Samen met hun hele school komen ze in actie tegen de beslissing van de Minister van Vreemdelingenzaken. Kunnen zij het verschil maken in hun strijd tegen deze onomkeerbare beslissing?
De film valt onder de categorie drama maar zit desondanks vol humor. Het is een plezier om deze film te bekijken. En het zet aan tot nadenken op twee belangrijke onderdelen. A) Hoe is het om vluchteling te zijn? B) Ook jonge mensen overlijden. Hoe moedig is het dan om zoiets unieks te doen als Maartje deed.
De film, die vanaf 12 februari 2025 te zien is in elke bioscoop van Nederland is wat mij betreft zeer zeker aanrader voor alle pubers (en hun ouders).
Bekijk hier de trailer.
Hijltje Vink.
Bron: www.kinderkankernederland.nl