Is het zinvol om antioxidanten te slikken tijdens radiotherapie ?
patient - ct-scan.
Nee, er is onvoldoende bewijs uit onderzoek dat antioxidanten de bijwerkingen van radiotherapie (bestraling) kunnen verminderen. Er is ook geen bewijs dat antioxidanten de werking van radiotherapie verbeteren.
Wat zijn antioxidanten?
Antioxidanten is een verzamelnaam voor de vitamines E en C, bètacaroteen, glutathion, seleen, zink en bioactieve stoffen, zoals flavonoïden uit groente en fruit. Antioxidanten zitten van nature in onze voeding en worden daarnaast ook als supplement verkocht.
Antioxidanten zijn stoffen die de beschadiging van cellen kunnen tegengaan. Deze beschadiging wordt veroorzaakt door agressieve stoffen, de zogenaamde vrije radicalen. Vrije radicalen komen vrij bij de stofwisseling van de cel, bijvoorbeeld bij de celdeling. Daarnaast worden vrije radicalen gevormd bij onbeschermd zonnen, roken en bij ziekten (zoals bij bepaalde ontstekingsreacties). Ook bij brandwonden, bloedvergiftiging of bijvoorbeeld na een ongeluk of grote operatie.
Vrije radicalen zijn stoffen die in sommige gevallen gezonde cellen kunnen aanzetten tot abnormaal gedrag. Een voorbeeld van abnormaal gedrag is ongeremde celdeling. Dit kan leiden tot kanker. Ook kunnen cellen beschadigd worden door vrije radicalen, hierdoor kunnen hart- en vaatziekten ontstaan.
Wat is bekend uit onderzoek?
Uit overzichtsstudies blijkt dat er nog onvoldoende bekend is over de werking van antioxidanten bij bestraling. Grote klinische onderzoeken zijn nodig om met zekerheid antwoord te kunnen geven op de vraag wat het effect van antioxidanten is bij bestraling. Ook is er meer kennis nodig over dosering en timing. Het is mogelijk dat door de antioxidanten de bestraling minder goed kan werken.
Aangezien er geen wetenschappelijk bewijs is dat voedingssupplementen met antioxidanten de bijwerkingen van bestraling verminderen, en dat er weinig bekend is over de veiligheid van het slikken van antioxidanten, raden wij het af om voedingssupplementen met antioxidanten te gebruiken.
Lees verder over het wetenschappelijk onderzoek.
Ons advies:
Wanneer je voldoende en gevarieerd eet volgens de Schijf van Vijf, is het niet nodig om extra antioxidanten te slikken gedurende de radiotherapie. De enige reden om extra vitamines en mineralen (en hiermee dus antioxidanten) te nemen is wanneer je een tekort hieraan hebt. In dat geval kun je na overleg met je huisarts of diëtist een supplement slikken met maximaal 100% van de ADH (aanbevolen dagelijkse hoeveelheid) vitamines en/of mineralen. De dosering van het supplement kun je vinden op het etiket.
Als je start met het innemen van verrijkte voeding of drink- of sondevoeding, stop dan met het supplement. Drink- en sondevoeding bevatten al voldoende vitaminen en mineralen.
Als je bang bent dat je een tekort hebt aan vitaminen en/of mineralen (en dus antioxidanten), is het verstandig om contact op te nemen met je huisarts of om naar een diëtist te gaan voor advies op maat.
Vertel het altijd aan je arts en diëtist als je supplementen gebruikt of wilt gaan gebruiken. Dit is belangrijk voor hen om te weten voor je behandeling.