Is het goed om vette vis of andere producten met omega-3-vetzuren te gebruiken als ik kanker heb ?
vk-visolie-omega3
Dat hangt ervan af. Bij sommige chemotherapieën is er mogelijk een negatief effect van vette vis en visolie. Daarom is er het advies om 24 uur voor tot 24 uur na het ontvangen van een chemotherapie geen vette vis of visolie capsules te nemen. Het advies geldt specifiek voor het middel Irinotecan en platina bevattende chemotherapie zoals Cisplatin en Oxaliplatin. Voor andere chemotherapieën geldt dit advies niet. Meer hierover leest u bij Vis en chemotherapie. Bij bestraling is een mogelijk effect (positief of negatief) nog onzeker.
Wanneer de periode van chemotherapie is afgerond is het prima om gebruik te maken van vette vis en visolie capsules.
Vetten kunnen worden opgedeeld in verzadigd en onverzadigd vet. De groep van omega-3-vetzuren hoort tot de onverzadigde vetten. De bekendste omega-3-vetzuren zijn alfa-linoleenzuur (ALA), eicosapentaeenzuur (EPA) en docosahexaeenzuur (DHA). EPA en DHA komen voor in vette vis zoals haring, makreel, zalm, sardines en ansjovis en worden daarom ook visvetzuren genoemd. Ook worden ze soms toegevoegd aan margarine, brood en aan diervoeder waardoor er eieren en varkenslapjes met omega-3-vetzuren te koop zijn. Daarnaast zijn er allerhande capsules verkrijgbaar met visolie en/of DHA en EPA. EPA wordt soms ook toegevoegd aan medische voeding zoals drinkvoeding en sondevoeding. ALA komt voor in raapzaad-, lijnzaad- en sojaolie en in walnoten. Omega-3-vetzuren hebben ontstekingsremmende eigenschappen en beschermen tegen hart- en vaatziekten.
Omega-3-vetzuren en verlies van gewicht en conditie:
Er is een aantal studies gedaan naar omega-3-vetzuren en ondergewicht bij kanker. In deze studies leek EPA een positief effect te hebben op het behoud van gewicht en conditie bij patiënten met kanker. Deze studies hebben echter een aantal beperkingen: de studie is uitgevoerd bij te weinig patiënten, de patiënten die in de studie omega-3-vetzuren kregen zijn niet vergeleken met mensen die dit middel niet kregen (geen controlegroep) of het was niet duidelijk of het effect door EPA of door iets anders kwam. Hierdoor zijn deze studies niet voldoende betrouwbaar. Er is dus onvoldoende bewijs dat EPA een positief effect heeft op slechte eetlust (anorexie) en verlies van gewicht en conditie bij patiënten met kanker. Ook voor andere bijwerkingen van de verschillende therapieën is nog onvoldoende duidelijk of omega-3-vetzuren invloed hebben.
Omega-3-vetzuren en bestraling:
Uit onderzoek bij kankercellen in een reageerbuisje (een in-vitro-studie) bleek dat kankercellen minder hard groeiden als er een half uur voor bestraling EPA werd toegevoegd. Dit betekent dat bij deze studie EPA het effect van de bestraling vergrootte. Dit is het resultaat van slechts één studie in cellen. Dit wil nog niet zeggen dat het in het menselijk lichaam ook zo werkt. Er is meer onderzoek nodig om het effect van EPA tijdens bestraling te kunnen bepalen. Conclusies uit onderzoek in cellen mag nooit overgebracht worden naar mensen. Een mogelijk effect van EPA op het effect van de bestraling moet eerst bij mensen worden onderzocht. En 'baat het niet dan schaadt het niet', gaat hier niet op. Bij mensen kan EPA ook een negatief effect hebben of geen effect op de effecten van bestraling. Verder onderzoek zal moeten uitwijzen welk effect EPA op bestraling heeft.
Omega-3-vetzuren en chemotherapie:
Onderzoekers hebben ontdekt dat kankercellen minder gevoelig worden voor chemotherapie door het gebruik van bepaalde vetzuren: de PIFA's (platinum-induced fatty acids). PIFA's zijn geen visvetzuren, maar komen wel voor in sommige commercieel verkrijgbare visolie-supplementen. Deze wetenschappers raden daarom af om vette vis en/of visolie-supplementen te gebruiken tijdens chemotherapie. De PIFA's lijken de kankercellen namelijk te beschermen tegen chemotherapie en zouden die minder werkzaam maken.
Het gaat hierbij alle producten met vette vis of visolie. In de periode van chemotherapie is het beter om geen visoliecapsules of -drankjes te gebruiken. Als u drinkvoeding gebruikt, kunt u vragen om een variant zonder toevoeging van visvetzuren.
Ook kunt u producten die verrijkt zijn met omega-3-vetzuren blijven gebruiken, zoals bepaalde soorten margarine, bak- en braadproducten en mayonaise. PIFA's komen namelijk niet voor in deze producten.