De gesprekken in de spreekkamer duurden bovendien niet langer dan wanneer de behandelopties van ongeneeslijk zieke kankerpatiënten op de gebruikelijke manier worden besproken. Dit concludeert Liza van Lent in haar proefschrift waarop ze op 19 juni 2024 is gepromoveerd in het Erasmus MC Kanker Instituut.

Onzeker:

‘De beslissing om hier wel of niet aan mee te doen kan moeilijk zijn voor patiënten. Van artsen wordt verwacht dat zij hun patiënten helpen bij die keuze’, weet Van Lent. Samen beslissen is sinds 2020 zelfs verplicht volgens de Wet op de Geneeskundige Behandelingsovereenkomst (WGBO). De wet verplicht zorgverleners om samen met een patiënt te beslissen welke zorg het best bij diegene past.

OnVaCT:

In het online hulpmiddel worden patiënten meegenomen op een virtuele wandeling met verschillende personages. Elk personage vertelt een ander verhaal over diens situatie en diens overwegingen om wel of niet deel te nemen aan een experimentele behandeling. Elk verhaal bevat ook (retorische) vragen om patiënten te laten reflecteren op hun eigen waarden. Oncologen kregen een communicatietraining die hen leerde hoe zij patiënten kunnen helpen om hun waarden te formuleren en bespreken tijdens het consult.

Effecten:

Daarnaast zag Van Lent andere gesprekspatronen. ‘Oncologen vroegen duidelijk door naar wat patiënten belangrijk vonden. Patiënten koppelden bovendien verschillende waarden aan elkaar.’

De Tekst gaat verder onder de Foto: 

Liza van Lent.

De online tool en communicatietraining zorgden er niet voor dat patiënten met ongeneeslijke kanker minder twijfels en onzekerheden ervaarden rondom hun beslissing. ‘Dit is mogelijk te verklaren doordat de interventie de omstandigheden niet minder ingewikkeld of onzeker kunnen maken. Het hebben van ongeneeslijke kanker of het dilemma om wel of niet te kiezen voor een onbekende behandeling, blijft natuurlijk ontzettend complex.’

Experimentele behandelingen, ook wel vroeg-klinische studies genoemd, zijn studiebehandelingen die nodig zijn om nieuwe medicijnen tegen kanker te kunnen ontwikkelen. Deze studies vormen het eerste moment waarop nieuwe (combinaties van) middelen op mensen worden getest. Hierbij wordt er bijvoorbeeld gekeken welke hoeveelheid van een middel veilig aan patiënten kan worden gegeven, en wat voor bijwerkingen daarbij kunnen optreden. Er is nog geen hard bewijs dat patiënten voordeel zullen hebben van de studiebehandeling.

De OnVaCT-studie werd gefinancierd door KWF Kankerbestrijding, en uitgevoerd door het Erasmus MC Kanker Instituut in samenwerking met de Universiteit van Amsterdam en het Radboudumc. Het online hulpmiddel werd ontwikkeld samen met IJsfontein. Het Nederlands Kanker Instituut/Antoni