Kortdurende immuuntherapie blijkt zeer effectief voor patiënten met een bepaalde vorm van darmkanker. De behandeling, die vier weken in beslag nam, werd voorafgaand aan de operatie gegeven en bij bijna alle patiënten sloeg de behandeling zeer goed aan. Bij tweederde van de patiënten bleek tijdens de operatie dat de tumor zelfs volledig verdwenen was. Het eigen afweersysteem heeft de kankercellen opgeruimd. Deze bevindingen komen voort uit een onderzoek van het Antoni van Leeuwenhoek (AvL) en telde een flink aantal patiënten met een zogenaamde MSI-tumor uit het Catharina Ziekenhuis.

In de maand voorafgaand aan hun operatie kregen patiënten met darmkanker twee kuren immuuntherapie. Bij 95 procent van de patiënten was er nog maar 10 procent of minder van de kankercellen aanwezig op het moment van de operatie, en bij 68 procent waren er geen levende kankercellen meer te vinden. Tot op is heden bij geen van de patiënten de kanker teruggekeerd in de ruim twee jaar dat ze gemiddeld zijn gevolgd.

De eerste aanwijzingen voor het succes werden een paar jaar geleden al snel gevonden nadat internist-oncoloog Myriam Chalabi van het AvL de zogenaamde NICHE-studie startte. Chalabi: “We wilden onderzoeken wat immuuntherapie kan betekenen voor mensen met niet uitgezaaide darmkanker. Wij hebben toen iets meegemaakt wat vrijwel nooit gebeurt, namelijk dat álle patiënten in een studiegroep goed reageren op een nieuwe behandeling.”

Vier jaar geleden publiceerden de onderzoekers de resultaten van dit onderzoek bij de eerste 20 patiënten met dit type darmkanker. “Deze patiënten met een microsatelliet-instabiele darmkanker (MSI) hadden allemaal baat bij de behandeling.” In het tweede deel van het onderzoek werden nog eens 111 personen met deze vorm van darmkanker behandeld. Onder hen een flinke groep uit Zuid-Nederland, die via het Catharina Ziekenhuis deelnam aan het onderzoek.

Samenwerking met Catharina Ziekenhuis:

“We zijn blij dat dit onderzoek door de samenwerking ook makkelijk beschikbaar was voor patiënten uit het zuiden van het land”, zegt oncologisch chirurg Pim Burger. “De patiënten moesten alleen voor de immunotherapie naar Amsterdam, maar de operatie en de nazorg konden gelukkig gewoon hier plaatsvinden. Patiënten vinden het prettig als ze vervolgens wel dicht bij familie verder geopereerd en behandeld kunnen worden. Ik ben blij en trots dat we zo bij hebben kunnen dragen aan dit onderzoek.”

De laatste patiënt werd ruim twee jaar geleden behandeld. Bij geen enkele patiënt is de ziekte teruggekomen. Uiteindelijk is de studie bedoeld om de behandeling beschikbaar te maken voor alle patiënten met dit type darmkanker. Burger: “Dat zou een geweldig resultaat zijn. Tegelijkertijd is het ook belangrijk dat mensen zich realiseren dat we voor de behandeling van de meest gangbare vorm van darmkanker nog niet zo ver zijn.”

Voor de niet-MSI-tumoren, de MSS-tumoren, loopt er een vergelijkbaar onderzoek. “Daarbij werken we ook samen met het AvL”, zegt Burger. “Ook daar gaan patiënten via het Catharina voor de immunotherapie naar het AvL en volgt de operatie en de nazorg in Eindhoven.”

Pim Burger.

Bron: www.catharinaziekenhuis.nl