Hoe houd ik invloed op de zorg die ik krijg?

Ook als u niet meer beter kunt worden, kan uw arts nog veel voor u doen. Hij kan u de zorg geven die voor u belangrijk is, en die bij u past. Om daar samen de goede beslissingen in te kunnen nemen, is het belangrijk dat u weet welke zorg er mogelijk is in de laatste fase. En dat de dokter weet wat u belangrijk vindt, wat u wilt en niet wilt.

Bijvoorbeeld:

• Weet u wat u kunt verwachten in de komende periode? 
• Weet u welke behandelingen er eventueel nog mogelijk zijn?
• Wilt u zo lang mogelijk alle behandelingen hebben die er zijn? Of zijn er misschien behandelingen die u niet meer wilt?
• Welke begeleiding verwacht u van uw arts?
• Wilt u de mogelijkheid van euthanasie bespreken?
• Weet u wat palliatieve sedatie is? Hoe kijkt u daar tegenaan?

Vooruit kijken:

Het is belangrijk om samen met uw (huis)arts vooruit te kijken naar wat kan gebeuren, daarop voorbereid te zijn en samen beslissingen te nemen. Door tijdig uw wensen en grenzen aan te geven, voorkomt u misverstanden over de gewenste zorgverlening bij het sterven. Het geeft ook rust als u weet dat uw arts uw wensen en grenzen kent. Overigens kunt u altijd terugkomen op eerdere beslissingen als u van gedachten verandert. 

Wat kunt u zelf doen?

Denk na over deze laatste fase. U kunt hiervoor onderstaand vragenlijstje gebruiken:

• Wat vindt u belangrijk?
• Bent u ergens bang voor?
• Wat wilt u dat artsen doen als u lijdt?
• Wat is voor u ondraaglijk lijden?
• Waar wilt u het liefst sterven? Thuis, of in een zorginstelling zoals een hospice?
• Wilt u een wilsverklaring maken waarin u aangeeft wat uw wensen zijn rondom uw behandeling of levenseinde?
• Wilt u steun van een psycholoog of geestelijk verzorger als u het moeilijk heeft?

Praat erover met uw partner, familie en vrienden, en met uw (huis)arts. Vindt u dat moeilijk, dan kunt u misschien opschrijven hoe u erover denkt en wat u wel en niet wilt.

In gesprek met uw huisarts of behandelaar:

Het is belangrijk dat u en uw arts elkaar goed begrijpen. Wanneer u bijvoorbeeld aan uw arts vraagt om u niet in de steek te laten, bedoelt u dan beiden werkelijk hetzelfde?  Spreek daarom uit wat u wilt en waaraan u denkt en vraag uw arts en andere zorgverleners om dit ook te doen. Zo weet u zeker dat u elkaar goed begrijpt. 

In gesprek over het levenseinde:

Uw huisarts of behandelaar kan u uitnodigen om in gesprek te gaan over uw levenseinde. Als u dat wilt, kunt op die uitnodiging ingaan.

U kunt ook zelf om een gesprek vragen. Wacht hier dan niet te lang mee. Vaak zijn er meerdere gesprekken nodig om te ontdekken wat u wilt en welke mogelijkheden er zijn. Daarnaast kan het opeens te laat zijn, omdat uw situatie bijvoorbeeld onverwachts verslechtert. 

Als hulpmiddel om het gesprek voor te bereiden, kunt u gebruikmaken van de folder 'Spreek op tijd over uw levenseinde'. Zie de link hieronder.

Misschien wilt u helemaal niet over het levenseinde nadenken of praten of wilt u daar nog even mee wachten. Dat is ook goed. Het is voor iedereen verschillend.