Groente, de grond onder uw gezondheid.

Groenten zouden de basis van ons menu moeten vormen. Groenten zijn vetarm en vezelrijk en bevatten veel vitaminen. Het eten van ruime hoeveelheden en gevarieerde groente heeft niet alleen een positief effect op de algehele gezondheid; wetenschappelijk onderzoek toont aan dat het eten van veel groenten het risico op bepaalde kankersoorten verkleint.   

Bekijkt u onze informatiefolder over groente: https://www.tegenkanker.nl/fileadmin/user_upload/Informatiefolders/groenten.pdf   

De mens is een alleseter, een omnivoor. Onze spijsvertering is erop ingericht om zowel plantaardig voedsel als dierlijk voedsel te kunnen verteren. Die veelzijdigheid maakt ons heel flexibel in de keuze van onze voeding. Vroeger gaf het ons de mogelijkheid ons aan te passen aan wat er voorhanden was, maar tegenwoordig geeft het ons vooral keuzevrijheid. In ons westerse menu is echter de balans doorgeslagen: we eten veel te weinig plantaardig voedsel! Groente is niet langer de basis van ons menu, terwijl het dat wel zou moeten zijn.

Tal van onderzoeken hebben sterke aanwijzingen gevonden dat een ruime consumptie van groente en fruit het risico op een aantal kankersoorten verkleint, met name kanker in het hoofd-hals-gebied, de slokdarm, darm en de maag. Bovendien is er eenduidig bewijs voor een beschermend effect van groente (en in mindere mate fruit) op hart- en vaatziekten, diabetes en andere ziekten.

Kanker behoort tot de meest gevreesde ziekten. Ondanks een overvloed aan wetenschappelijke gegevens, zijn veel mensen zich er niet van bewust hoe ze hun risico op het ontwikkelen van kanker kunnen verminderen. Uit cijfers van het National Cancer Institute blijkt dat 80% te wijten is aan 'identificeerbare factoren', en dus potentieel te voorkomen is. Daarvan hangt 30% procent samen met roken. Tussen de 35 en 50% is te wijten aan voeding.

Groenten zijn vetarm en vezelrijk en bevatten diverse beschermende stoffen waaronder antioxidanten en specifiek kankerremmende stoffen. Dat groenten vetarm zijn is gunstig omdat overgewicht een grote risicofactor voor kanker is. De vele vezels in groenten zijn belangrijk voor een sterk afweersysteem in het algemeen en bescherming tegen darmkanker in het bijzonder. Antioxidanten zijn bijzondere stoffen die bescherming bieden tegen vrije radicalen en zo tegen het ontstaan van kanker. En tot slot de kankerremmende stoffen: van steeds meer bio-actieve stoffen in groente wordt het kankerremmende effect aangetoond, zoals van lycopenen, flavonoïden en glucosinolaten.

Het Voedingscentrum beveelt ons aan per dag tenminste twee ons groente en twee stuks fruit te eten. Dat is veel meer dan de gemiddelde Nederlander momenteel eet. 

Maar het is veel minder dan we eigenlijk zouden moeten eten en het lichaam nodig heeft om levenslang optimaal te functioneren! Onze groenten bevatten veel minder voedingsstoffen en mineralen dan vroeger. Dit komt door sterke verarming van de landbouwgronden, te vroege pluk, langdurige opslag in koelhuizen, snelle geforceerde teelt, 'veredeling van gewassen', etc., etc. We hebben dus veel meer groente en fruit nodig om voldoende voedingsstoffen binnen te krijgen. 

Wij raden daarom aan: minimaal drie ons groente (bladgroente minimaal vijf ons) per persoon per dag, en daarnaast nog twee tot drie stuks fruit. Een goede graadmeter voor voldoende groente is: een tweederde tot driekwart van uw bord. Daarmee legt u de beste basis voor een goede gezondheid. In Biologisch Dynamisch verbouwde groente zitten veelal meer voedingsstoffen. U kunt dus ook overwegen naast meer ook betere groenten te eten.

Fruit bevat ook veel vitamines, mineralen en andere bio-actieve stoffen. Toch is fruit minder gunstig dan groente omdat fruit veel vruchtensuiker (fructose) bevat, waardoor fruit een snelle verhoging van de bloedsuikerspiegel geeft (met risico op diabetes), maar daardoor ook meer calorieën bevat dan groente. Vandaar dat groente bijna onbeperkt mag worden gegeten, en dat is niet zo voor fruit.

Allereerst geldt: variatie is beter dan een goed uitgebalanceerd maar dagelijks identiek voedingspakket. Daar zijn verschillende redenen voor: geen enkel voedingsmiddel bevat alle noodzakelijke voedingstoffen en elk voedingsmiddel bevat weer andere nuttige stoffen. We moeten dus voedingsmiddelen combineren. Sommige voedingsstoffen kunnen we opslaan, sommige ook niet. De variatie en spreiding van nuttige stoffen in groenten is zo groot dat het goed is veel verschillende groenten te eten om de meeste van die stoffen zo af en toe binnen te krijgen. Het devies is dus: afwisselen. 

Afwisselen voorkomt bovendien dat wij overgevoelig of zelfs allergisch kunnen worden voor bepaalde groenten en zorgt er ook voor dat onze darmflora (de bacteriën in onze dikke darm) op het goede niveau blijft. Het nadeel van verhitting is echter dat bepaalde vitaminen en andere nuttige stoffen afgebroken worden. Zo wordt 80% van het foliumzuur (vitamine B11) afgebroken door koken. Hetzelfde, maar in mindere mate, gebeurt ook bij vitamine B1 en vitamine C. Welke stoffen zitten in welke groenten?

Verhitting van voedsel is nuttig om bacteriën en schimmels te doden. Verder is het noodzakelijk om sommige groenten verteerbaar te maken, zoals peulvruchten, of om sommige stoffen beter te kunnen opnemen, zoals lycopenen in tomaten. Daarbij komt dat door koken schadelijke stoffen worden afgebroken, zoals bestrijdingsmiddelen of bijvoorbeeld de lectines in rauwe peulvruchten. Deze stoffen zijn schadelijk voor darmen en nieren maar worden bij het koken vernietigd. Het nadeel van verhitting is echter, dat daardoor bepaalde vitaminen en andere nuttige stoffen afgebroken worden. Zo wordt 80% van het foliumzuur (vitamine B11) afgebroken door koken. Hetzelfde, maar in mindere mate, gebeurt ook bij vitamine B1 en vitamine C. 

Ook hier geldt als algemene stelregel: wissel rauwe en gekookte of gestoomde groente af en verhit groente altijd zo kort mogelijk. Stomen is te prefereren boven koken, en koken met weinig water boven met veel water. Het stoom- of kookwater is later te gebruiken als groentebouillon. Over bereiding in de magnetron bestaat discussie. Voor- noch tegenstanders hebben tot nu toe onomstotelijk hun gelijk kunnen aantonen. Aardappelen (die in de Franse keuken onder de groenten vallen) moeten wel gekookt worden, maar kunnen beter afgekoeld gegeten worden: dan zijn de koolhydraten omgezet in een trager in suiker omzetbare vorm. Wokken (kort roerbakken in olie) is zinvol vanwege de korte verwarmingstijd, maar minder goed vanwege de hogere temperaturen en daardoor gedeeltelijke verbranding. Hierdoor kunnen kankerverwekkende stoffen ontstaan, net als bij frituren. Door een klein beetje vocht in de wok toe te voegen kun je dit voorkomen.

Bron:  www.tegenkanker.nl