Belangrijk om te weten over everolimus:

• Everolimus onderdrukt de lichaamsafweer tegen vreemde cellen en remt van kankercellen de groei en uitzaaiingen.
• Om afstoting na orgaantransplantaties te voorkomen. Bij sommige soorten kanker zoals nierkanker, alvleesklierkanker, hersentumoren en bij een bepaald type borstkanker.
• Onderdrukken afstoting: u gebruikt het middel langdurig. Voor het getransplanteerde orgaan is het belangrijk dat u geen dosis mist. Merkt u dat u dat niet altijd lukt? Praat erover met uw arts.
• Kanker: u gebruikt everolimus zolang u goed reageert op de behandeling. 
• Tabletten: heel doorslikken met een half glas water.
• Oplostabletten: laat de tabletten in 25 ml water in een plastic bekertje 2 minuten staan. Zwenk om en drink op. Spoel nog een keer om met 25 ml water en drink op.
• Neem everolimus altijd op een vast moment van de dag in. Het is daarbij belangrijk dat u het óf altijd op een volle maag inneemt óf juist altijd op een lege maag. Anders schommelt de hoeveelheid everolimus in uw bloed te veel. 
• Drink geen grapefruitsap en eet geen grapefruits. U heeft anders meer kans op bijwerkingen.
• Bijwerkingen onder meer: verminderde aanmaak van bloedcellen. Dit veroorzaakt bloedarmoede, bloedingen en meer kans op infecties. De arts zal uw bloed daarom regelmatig controleren. Bent u extreem moe, heeft u koorts, blaren in de mond of snel blauwe plekken? Waarschuw dan direct een arts.
• Andere bijwerkingen: misselijkheid, diarree, acne, nagelafwijkingen, huiduitslag, benauwdheid en vermoeidheid. Ook kan uw cholesterol stijgen.

Wat doet everolimus en waarbij gebruik ik het?

Everolimus onderdrukt het afweersysteem en remt ontstekingen. Het behoort tot de medicijnen tegen afweerreacties.
Artsen schrijven het voor om afweerreacties te voorkomen na transplantaties. Ook wordt het in sommige gevallen gebruikt bij een bepaalde vorm van nierkanker, bij kanker van de alvleesklier (pancreas), bij bepaalde hersentumoren en bij een bepaald type borstkanker.

Wat zijn mogelijke bijwerkingen?

Behalve het gewenste effect kan dit middel bijwerkingen geven.

De belangrijkste bijwerkingen zijn de volgende.

Soms:

• Verminderde aanmaak van rode en witte bloedcellen en van bloedplaatjes. Hierdoor ontstaan bloedarmoede (te merken aan extreme vermoeidheid), een verminderde afweer tegen infecties en een verhoogde kans op bloedingen, zoals bloedneuzen. De arts zal uw bloed daarom tijdens de behandeling regelmatig laten controleren.
• Te veel vet en cholesterol in het bloed. Uw arts zal daarom regelmatig uw bloed controleren. Eventueel kan uw arts medicijnen voorschrijven om het vet- en cholesterolgehalte te verlagen. Als u al een te hoog cholesterol en/of vetgehalte in uw bloed heeft, zal uw arts u daar extra op controleren.
• Bij een harttransplantatie: ophoping van vocht in de borstholte of rond het hart. U merkt dit doordat u moeilijker kunt ademhalen of pijn op de borst heeft. Raadpleeg uw arts als u hier last van heeft.
• Longproblemen, zoals longontsteking, bemoeilijkte ademhaling en hoesten (soms met bloed). Raadpleeg uw arts als u hier last van heeft.
• Acne, nagelafwijkingen, huiduitslag en jeuk. Raadpleeg uw arts als u hier last van heeft.
• Vermoeidheid en zwakte. Raadpleeg uw arts als u hier last van heeft.

Zelden:

• Maagdarmklachten, zoals misselijkheid, braken, buikpijn en diarree. Mocht u veel last hebben van misselijkheid, neem het middel dan bij een maaltijd in.
• Verhoogde kans op huidtumoren, vooral bij een hoge dosering. Ga niet overmatig zonnebaden of onder UV-licht van zonnebank of solarium. Gebruik bij blootstelling aan zonlicht altijd een zonnebrandmiddel met een hoge beschermingsfactor.
• Trombose. Dit kunt u herkennen aan een dikke, harde, rode en pijnlijke plek op het been, soms aan pijn in de kuit en een zwaar gevoel in het been. Zelden aan plotseling optredende kortademigheid, soms met pijn of het ophoesten van bloed. Waarschuw in deze gevallen onmiddellijk een arts, of ga meteen naar de Eerste-Hulpdienst.
• Vocht vasthouden. Dit merkt u vooral aan opgezwollen enkels en voeten. Mensen die al last van oedeem hebben, bijvoorbeeld door hartfalen, zijn hier extra gevoelig voor. Ook kan hierdoor de bloeddruk stijgen. Mensen met een verhoogde bloeddruk: laat uw bloeddruk regelmatig controleren. In ernstige gevallen kunt u een zwelling van het gezicht, lippen, mond, tong of keel krijgen. U kunt hierbij erg benauwd worden. Bij deze verschijnselen moet u onmiddellijk een arts opzoeken of naar de Eerste-Hulpdienst gaan. U mag dit soort medicijnen in de toekomst niet meer gebruiken. Geef daarom aan de apotheker door dat u overgevoelig bent voor everolimus. Het apotheekteam kan er dan op letten dat u dit middel of soortgelijke middelen niet opnieuw krijgt.
• Verhoogde kans op infecties, bijvoorbeeld een infectie van de luchtwegen of zeer zelden van de blaas of nieren. Dit komt omdat de lichaamseigen afweer is verminderd. Meld de volgende verschijnselen altijd aan uw arts: koorts, keelpijn, verkoudheid, griep, pijn in de rug of in de zij, of troebele urine.
• Slechte genezing van de operatiewond of andere wonden.

Zeer zelden:

• Spierpijn.
• Impotentie en verminderde zin in seks.
• Nierbeschadiging, vooral als u dit middel in combinatie met ciclosporine gebruikt. De arts zal regelmatig in uw bloed controleren of de nieren nog goed werken. Zorg dat u voldoende drinkt en geen dorst heeft. Raadpleeg uw arts als u binnen enkele dagen in gewicht toeneemt of als u dikke enkels of onderbenen krijgt.
• Verminderde leverwerking. Dit merkt u aan een gevoelige, opgezwollen buik of een gele verkleuring van het oogwit of van de huid. Waarschuw dan een arts. Na verlaging van de dosering of na stoppen, verdwijnt deze bijwerking weer. De arts zal de leverwerking regelmatig controleren.

Raadpleeg uw arts als u te veel last heeft van één van de bovengenoemde bijwerkingen of als u andere bijwerkingen ervaart waar u zich zorgen over maakt.

Heeft u last van een bijwerking? Meld dit dan bij het bijwerkingencentrum lareb. Hier worden alle meldingen over bijwerkingen van medicijnen in Nederland verzameld.

 Ik wil een bijwerking melden: https://www.lareb.nl/meld-bijwerking/Meldformulier.aspx

Uitleg frequenties:

Regelmatig : bij meer dan 30 op de 100 mensen
Soms : bij 10 tot 30 op de 100 mensen
Zelden : bij 1 tot 10 op de 100 mensen
Zeer zelden : bij minder dan 1 op de 100 mensen.

Hoe gebruik ik dit medicijn?

Kijk voor de juiste dosering altijd op het etiket van de apotheek of in de bijsluiter:

Hoe?

• Tabletten: slik de tabletten heel door met een half glas water. 
• Oplostabletten: laat de tablet(ten) in een plastic bekertje in 25 ml water 2 minuten staan. Zwenk voorzichtig om en drink op. Spoel meteen het bekertje nogmaals om met 25 ml water en drink dit op.

Wanneer?

• U kunt dit medicijn met of zonder voedsel innemen. LET OP: het is belangrijk het medicijn elke dag op dezelfde manier in te nemen, dus ofwel bij de maaltijd ofwel op een ander tijdstip. U voorkomt hiermee te grote schommelingen van de hoeveelheid everolimus in het bloed. Dit is belangrijk voor een continu effect.
• Na een transplantatie neemt u dit medicijn 2 keer per dag in. Gebruikt u dit medicijn bij een vorm van kanker, dan neemt u het meestal 1 keer per dag in. Kies vaste momenten per dag, bijvoorbeeld bij het ontbijt en/of bij de avondmaaltijd. Neem dan elke dag steeds op dezelfde momenten het medicijn in. Door vaste momenten te kiezen, bevordert u niet alleen een continu effect, maar vergeet u ook minder snel een dosis.

Hoe lang?

Na een transplantatie start de behandeling direct na de operatie en gaat zolang door als u het medicijn verdraagt en het goed blijft werken. De arts past de dosering geleidelijk aan om tot de laagst mogelijke onderhoudsdosering te komen.

Wat moet ik doen als ik een dosis ben vergeten?

Het is belangrijk dit middel consequent in te nemen. Mocht u toch een dosis vergeten zijn:

• U gebruikt dit middel 1 keer per dag: neem de volgende dosis volgens schema in.
• U gebruikt dit middel 2 keer per dag: duurt het nog meer dan 4 uur voor u de volgende dosis normaal inneemt? Neem de vergeten dosis dan alsnog in. Duurt het nog minder dan 4 uur? Sla de vergeten dosis dan over.

Neem nooit een dubbele dosis en neem altijd contact op met uw arts als u een dosis heeft overgeslagen!

Kan ik met dit medicijn autorijden, alcohol drinken en alles eten of drinken?

autorijden?

Bij dit middel zijn hiervoor geen beperkingen.

alcohol drinken?

Het gebruik van alcohol is niet aan te raden. Zowel alcohol als everolimus kunnen de lever beschadigen. Door de combinatie is de kans op een leveraandoening groter.

alles eten?

Drink geen grapefruitsap. Grapefruitsap versterkt de werking van everolimus, waardoor bijwerkingen kunnen ontstaan. Mocht u stoppen met everolimus, dan kunt u vanaf een dag daarna weer grapefruitsap drinken. Een glas grapefruitsap (vers geperst of uit een pak) bevat het sap van meerdere grapefruits. Ook bij het eten van grapefruits kunnen bijwerkingen ontstaan.

Mag ik everolimus gebruiken met andere medicijnen?

Dit middel heeft wisselwerkingen met andere medicijnen. In de tekst hieronder staan alleen de werkzame stoffen van deze medicijnen, dus niet de merknamen. Of uw medicijn een van die werkzame stoffen bevat, kunt u nagaan in uw bijsluiter onder het kopje 'samenstelling'.

De medicijnen waarmee de belangrijkste wisselwerkingen optreden, zijn de volgende:

• Ciclosporine, ook een medicijn tegen afweerreacties, kan de werking en de bijwerkingen van everolimus versterken. Ciclosporine en everolimus worden samen gebruikt. Het is belangrijk beide middelen altijd gelijktijdig in te nemen. Als de dosering van ciclosporine verandert, moet de arts altijd de dosering van everolimus opnieuw bepalen.
• Vaccins, bijvoorbeeld bof-mazelen-rodehondvaccin, gelekoortsvaccin en BCG-vaccin. Everolimus vermindert de werkzaamheid van deze vaccins en kan de kans op bijwerkingen ervan verhogen. Overleg hierover met uw arts.

Sommige andere medicijnen kunnen de werking van everolimus verminderen, namelijk:

het middel tegen tuberculose rifampicine; de hiv-middelen efavirenz, etravirine en nevirapine

Raadpleeg uw arts als u een van deze combinaties voorgeschreven heeft gekregen.

Als u op de combinatie bent ingesteld, mag u NIET stoppen met deze middelen, behalve na overleg met uw arts. Anders heeft u kans op ernstige bijwerkingen van everolimus. Ook mag u de dosering van deze middelen NIET veranderen, behalve na overleg met de arts die de everolimus voorschrijft.

Ook zijn er medicijnen waardoor de hoeveelheid everolimus in het bloed kan stijgen. Hierdoor is niet alleen de werking sterker, maar zijn ook de bijwerkingen sterker.

Raadpleeg uw arts als u een van deze combinaties voorgeschreven heeft gekregen:

• de hiv-middelen ritonavir, saquinavir, indinavir, atazanavir, ritonavir/lopinavir, fosamprenavir, darunavir en tipranavir; 
• de hepatitis C-middelen boceprevir en telaprevir.
• de antibiotica claritromycine en erytromycine. Dit geldt alleen voor de producten die u moet innemen, dus niet voor de huidpreparaten;
• de middelen tegen schimmelinfecties fluconazol, itraconazol, ketoconazol, posaconazol en voriconazol. Dit geldt alleen voor de producten die u moet innemen, dus niet voor de huidpreparaten;
• het hartmiddel verapamil.

Mag ik dit medicijn gebruiken als ik zwanger ben, wil worden of borstvoeding geef?

Zwangerschap:

Gebruik dit middel NIET als u zwanger bent. Over het gebruik van dit middel tijdens de zwangerschap is nog onvoldoende bekend. Meld aan uw arts en apotheker zodra u zwanger bent of binnenkort wilt worden. Zorg er in elk geval voor dat u niet zwanger wordt tijdens de behandeling met everolimus en tot acht weken erna.

Borstvoeding:

Gebruik dit middel NIET als u borstvoeding geeft of stop de borstvoeding. Het is niet bekend of everolimus in de moedermelk terechtkomt en of het schadelijk is voor de baby. Wilt u borstvoeding geven, overleg dan met uw arts.

Mag ik zomaar met dit medicijn stoppen?

Nee, u kunt niet zomaar stoppen met het gebruik van dit middel. De kans op afstoting van het getransplanteerde orgaan wordt groter als u te vroeg stopt. Ook bij gebruik bij een vorm van kanker kunt u niet zomaar stoppen. Raadpleeg uw arts als u wilt stoppen.

Onder welke namen is everolimus verkrijgbaar?

De werkzame stof everolimus zit in de volgende producten:

Certican - Afinitor - Votubia.

Heb ik een recept nodig?

Everolimus is sinds 2003 internationaal op de markt. Het is op recept verkrijgbaar onder de merknamen Afinitor, Certican en Votubia in tabletten.

Certican is alleen bedoeld voor gebruik na transplantaties, Afinitor is bedoeld voor gebruik bij nierkanker, kanker van de alvleesklier en een bepaalde vorm van borstkanker. Votubia is bedoeld voor gebruik bij een bepaalde hersentumor en een bepaalde vorm van nierkanker.

Wilt u meer weten over de prijs en vergoeding van uw medicijn?

Lees dan verder in het thema: Medicijnprijzen en vergoedingen: www.apotheek.nl/themas/medicijnprijzen-en-vergoedingen-hoe-zit-het-nu

Bron: www.apotheek.nl