Broccoli in opkomst: is dit de nieuwe antikankergroente?
Auteur: Aliëtte Jonkers - Volkskrant.
artikel Over de invloed van voeding op onze gezondheid. Deze week: beschermt het eten van broccoli tegen kanker?
Veel mensen vinden broccoli vies. Dat komt waarschijnlijk door twee dingen. Zo kan gekookte broccoli nogal stinken. En erger nog: als je even niet oplet, kook je broccoli binnen de kortste keren tot snot. En snot, dat eet niemand graag.'
Tik broccoli en superfood in op Google en je krijgt meer dan een miljoen resultaten te zien
Zo luidt een passage in Het grote, waanzinnige en heel bijzondere stamppotboek vol ontzettend plakkerige, handige en explosieve experimenten van Marije Sietsma en Werner Drent. Toch is broccoli een populaire groente: volgens de vaksite AGF.nl neemt de consumptie van dit lid van de Brassica-familie wereldwijd toe. Dat zou wel eens te maken kunnen hebben met de presentatie van broccoli als superfood. Tik 'broccoli' en 'superfood' in op Google en je krijgt meer dan een miljoen resultaten te zien.
Niet zo gek, want de broccoli bevat weinig koolhydraten en veel vezels - goed voor de lijn - en volop calcium, vitamine C, ijzer, B-vitaminen en caroteen. Maar het allerinteressantste stofje in broccoli is sulforafaan. In de plant komt sulforafaan gebonden voor als glucosinolaat. Hak je de groene roosjes van de groente stuk, dan komt het vrij. Dat gebeurt ook als je broccoli (kort!) kookt of stoomt. En dat stofje, zo rapporteerde onder meer de MaagLeverDarm Stichting op haar website, beschermt tegen leverkanker doordat het de opname van vet in de lever voorkomt.
Één keer per week broccoli knagen zou de kans op prostaatkanker met 45 procent verlagen.
Tenminste, als je een klomp cellen in een petrischaaltje bent. Of een muis. Want bij mensen is die antikankerwerking nog nooit vastgesteld. De Europese voedingswaakhond EFSA, die gezondheidsclaims beoordeelt, kan in de schaarse studies met menselijke proefpersonen tot dusver geen causaal verband vinden. Ook indol-3-carbinol, een ander stofje dat vrijkomt bij de afbraak van glucosinolaat, zou beschermen tegen kanker. Sommige sites op internet vermelden zelfs dat één keer per week broccoli knagen de kans op prostaatkanker met 45 procent verlaagt.
Dat is een brug te ver, zegt ook Ellen Kampman, hoogleraar Voeding en Kanker aan de Wageningen Universiteit. 'Zo'n sterk effect is in de literatuur niet terug te vinden. Bovendien kunnen we voorstadia van kanker niet goed definiëren, zoals bij hartvaatziekten, waarbij we naar bijvoorbeeld hoge bloeddruk en cholesterol kunnen kijken. En: kanker is een proces van twintig, dertig jaar. Dat maakt het lastig om te bewijzen dat groenten als broccoli kanker afremmen.'
Wat wetenschappelijk wél bewezen is is dat overgewicht een belangrijke risicofactor is voor het ontstaan van kanker
Ellen Kampman, hoogleraar Voeding en Kanker.
Wat wetenschappelijk wél bewezen is, zegt Kampman, is dat overgewicht een belangrijke risicofactor is voor het ontstaan van kanker. 'En ik vraag me echt af of mensen dat toch wel goed tussen de oren hebben.'
Schep je bord bij de avondmaaltijd voor de helft vol met groenten, adviseert ze. 'De vezels in groenten geven een vol gevoel en toch krijg je weinig calorieën binnen.' Maar broccoli als antikankergroente?' Kampman: 'Het is een prachtig voedingsmiddel dat je zéker moet eten, maar dat geldt voor heel veel voedingsmiddelen, en zeker de plantaardige.'
U blieft geen stinkende snotbroccoli? Hoeft ook niet.
Toch moeten we broccoli nog niet als natuurlijke kankerremmer afschrijven, vindt haar collega Ruud Verkerk, universitair hoofddocent en levensmiddelentechnoloog, ook in Wageningen: 'Sulforafaan versterkt wel degelijk het natuurlijke ontgiftigingssysteem. Dat helpt de lever lichaamsvreemde en kankerverwekkende stoffen uit het lichaam te verwijderen. De beschermende werking is er, het is alleen lastig om dat effect bij mensen te bewijzen.'
Ondertussen kan het geen kwaad om veel groenten te eten, vooral die van de Brassica-familie (naast broccoli ook bloemkool, boerenkool, spruitjes, witte kool, Chinese kool, radijs en koolrabi). U blieft geen stinkende snotbroccoli? Hoeft ook niet. Mengen met olijfolie, parmezaanse kaas, knoflook, peper en zout en hop, de oven in. Of stoof de gehakte groente met een klontje boter zachtjes gaar in een hapjespan. Zo blijven ook alle voedingsstoffen bewaard.
Bron: www.volkskrant.nl