De onderzoeken, waarvan 2 mogelijk zijn gemaakt door opbrengst van de Alpe d’HuZes, starten in 2025

Amsterdam UMC ontvangt ruim 4,6 miljoen van KWF voor 4 onderzoeken naar longkanker, huidkanker, keelholtekanker en een nieuwe vorm van immuuntherapie. Met totaal 39 miljoen voor onderzoek zet KWF fors in op nieuwe geneesmiddelen tegen kanker. De organisatie ziet een belangrijke rol weggelegd voor de academische sector bij de ontwikkeling van geneesmiddelen en nieuwe behandelingen. De onderzoeken, waarvan 2 mogelijk zijn gemaakt door opbrengst van de Alpe d’HuZes, starten in 2025.

1: Betere werking immuuntherapie met nieuw longkankervaccin:

Alsya Affandi en zijn team gaan onderzoek doen naar een nieuw type longkankervaccin waarmee hij de werking van immunotherapie wil verbeteren. Hij zal een zogeheten ‘intranasaal nanovaccin’ ontwikkelen dat T-cellen, immuuncellen, in de longen kan activeren. Intranasaal betekent dat het vaccin wordt toegediend via de neus. Van de speciaal ontwikkelde nanovaccins is de verwachting dat de immuuncellen het vaccin dan beter opnemen. De onderzoekers gaan het vaccin testen in preklinische modellen in het lab op het vermogen om T-cellen in de longen te activeren. Ook kijken ze of het longkanker afremt. Als de testen succesvol zijn, kan dit vaccin verder worden ontwikkeld voor gebruik door patiënten. Dit onderzoek is mogelijk dankzij deelnemers aan het fondsenwervende sportieve evenement Alpe d'HuZes.

2: Voorspellen effectiviteit immunotherapie bij melanoom:

Neoadjuvante immunotherapie, een behandeling die wordt gegeven vóór een operatie, is veelbelovend bij stadium III melanoom, uitgezaaide huidkanker. Helaas reageert 20 tot 30 procent van de patiënten niet goed op de behandeling. Yvette van Kooyk richt zich, in samenwerking met Christian Blank van het NKI, met haar onderzoek op het identificeren van immuunremmende mechanismen. Specifiek richt zij zich op zogeheten ‘sialyltransferasen’ en ‘Siglec-receptoren’, die de effectiviteit van immunotherapie kunnen verminderen. Door de expressie van deze receptoren in tumor- en lymfeklierbiopten van 130 melanoompatiënten te analyseren, hoopt zij nieuwe biomarkers te ontdekken die de reactie op immunotherapie beter kunnen voorspellen. Daarmee kunnen behandelingen op maat gemaakt worden en de behandelresultaten voor patiënten verbeteren.

3 : Nieuwe immuuntherapie voor patiënten met kanker:

Het onderzoek van Roeland Lameris richt zich op het ontwikkelen van een nieuwe immuuntherapie voor kanker, waarbij gebruik wordt gemaakt van zogeheten oncolytische virussen (OVs). OVs zijn virussen die kankercellen infecteren en vervolgens selectief doden. Helaas kan het immuunsysteem vaak niet effectief reageren en daarom wil Lameris in het onderzoek OVs "bewapenen" met multi-specifieke antilichamen. Die moeten ervoor zorgen dat de zogenaamde T-cellen getraind worden om kanker te herkennen en aan te vallen.

Deze nieuwe vorm van immuuntherapie kan effectief zijn in diverse kankersoorten. Ook kan deze immuuntherapie kanker mogelijk gevoelig maken voor zogenaamde ‘immuun-checkpointremmers’, die de immuun-onderdrukkende werking van kanker teniet doen. Daarmee kan een grotere groep patiënten profiteren van deze behandeling.

Dit onderzoek is mogelijk dankzij deelnemers aan het fondsenwervende sportieve evenement Alpe d'HuZes.

4: Ziektebeloop volgen bij keelholtekanker:

Het onderzoek van Ruud Brakenhoff, uitgevoerd met René Leemans, Veerle Coupé en Jos Poell, heeft tot doel om de nazorg voor patiënten met keelholtekanker te verbeteren door een vroege en betrouwbare opsporing van terugkerende tumoren. Dat doen zij door de ontwikkeling en toepassing van een sequencing test waarmee HPV-DNA in het bloed van patiënten met een HPV-positieve tumor kan worden aangetoond. Deze test maakt het mogelijk om te kunnen vaststellen of er na behandeling nog levende tumoren aanwezig zijn. Op MRI of PET-CT is dan namelijk regelmatig nog een afwijking te zien, maar is niet duidelijk of dit nu een levende tumor is of littekenweefsel. Bovendien kan de test veel eerder dan voorheen voorspellen of de ziekte terugkomt.

Lees meer over de onderzoeken die  KWF  financiert met deze toekenning.